Özet:

Makalede “Kraliçe Ketevan’ın Çilekeşliği” adlı şiirden alınan bir konu üzerine durulmuştur. Bu konu kral ve şair I. Teimuraz’ın orijinal eserlerinde özel bir yer tutmuştur. Kraldan miras kalan çalışmaların bir kısmı orijinal, bir kısmı çevrilmiş, bir kısmı da Farsça’dan alınıp şeklini değiştirilerek yazdığı eserlerdir. Bu çalışmalarda gerek liyakat, gerekse dini konular kendine yer bulmuştur. Tüm meseleler Hıristiyanlık ve İncil görüşleriyle desteklenmiş ve açıklamaları da manevi esas üzerine inşa edilmiştir. Yazar bahsedilen din ve liyakat meselelerini birbirinden ayrılmaz halkalarla bağlamış ve alemde her şeyin bir bütün olduğunu belirtmiştir.    “Kraliçe Ketevan’ın Çilekeşliği” adlı şiir liyakat izleği üzerine odaklanmıştır. Bu eser XVII. yüzyılın I. yarısında var olan dini edebiyata uygun olarak yazılmıştır. Bu yüzden ilahiyat yazısı tarzında bir işlev görür ve tüm anlamını da başlığındaki “Çilekeşlik” kelimesinde taşır. Bu kelimede kraliçenin maneviyat yönü, çilekeşlik hayatı belirtilmiş ve içinde ulusal acılar, İsa’nın ağır haçına benzer biçimde betimlenmiştir. Ketevan’ın cesurca üstlendiği vatan ve din için ithaf meselesi yansıtılmış ve kraliçe bütün bunları yaşadıktan sonra dünyasını değiştirmiştir.  I.Teimuraz’ın şiirinde bahsedildiği gibi Kraliçe Ketevan “Erdemin Hizmetkarı” olmuştur. “O zaman erdemliliğin masum bir hizmetkarına dönüştü” (23. dörtlük,1)(I. Teimuraz, 1934:128). Eserde kraliçenin kendi vatanında yani Meryem Ana’nın koruyucu kucağında iken başladığı ve daha sonra İran’a ve Şiraz’da esirliğe kadar uzanan hayatı anlatılmıştır. Kraliçe Şiraz’da Hıristiyanlık dinine göre dua ederek, oruç tutarak, pişmanlık içinde yaşayarak, gözyaşı dökerek, dine sadakat göstererek ve Rab'bin kulluğu gibi erdemli faaliyetlerini yerine getirerek kendine has bir direniş göstererek düşmana karşı çıkmıştır. Dindar bir insan için pişmanlık duygusu manevi hayatın derinliklerini iyice öğrenmek için bir yoldur, ibadet ise bu yol üzerinde yürümekle birlikte Rab’bini ziyaretin erdemidir, gözyaşı ise arınmanın aracıdır. Bütün bu erdemler Rab’bin’den gelir ve dindar insana varlığını gösterir. I. Teimuraz “Kraliçe Ketevan’ın Çilekeşliği” adlı şiirinde Ketevan’ın erdemli çilekeşliğini ve faaliyetlerini anlatarak milletin geleceği için daha nitelikli bir yolun seçilmesini amaçlamıştı.

Anahtar Kelimeler: