Özet:

2011 yılında Suriye’de patlak veren iç savaş sonucu, çatışmalardan etkilenen çok sayıda Suriyeli Türkiye’ye göçmek zorunda kalmıştır. Bu zorunlu göç sonucu yerinden edilen Suriyelilerden 3,5 milyon mülteci ve göçmen Türkiye’ye yerleşmiştir. Bu çalışmada Suriyeli mültecilere uygulanan yasa ve mevzuatlar toplumsal cinsiyet perspektifiyle incelenmiştir. Verilerin toplanmasında ve yorumlanmasında doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Yerinden edilmiş bu kişilerin büyük bir kısmı bu durumdan olumsuz etkilenmekte ama özellikle toplumun daha dezavantajlı kesimlerinden olan kadınlar ve LGBTİ+’lar daha da olumsuz etkilenmektedir. Toplumsal cinsiyete duyarlı yasaların var olması kadınlar ve LGBTİ+’lar için önemlidir.  Türkiye’nin göç mevzuatı, başta Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ve Geçici Koruma Yönetmeliği olmak üzere, bu durumu daha da derinleştirmektedir. Bu durumun yerinden edilen göçmenler lehine düzeltilebilmesi için başta Birleşmiş Milletlerin (BM) Mülteci Sözleşmesi ve diğer Uluslararası göç sözleşmeleri dikkate alınarak düzenleme yapılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin ilgili mevzuatındaki toplumsal cinsiyete karşı duyarsız hükümleri tespit edip uluslararası sözleşmelere göre neler yapılabileceğini göstermektir. Araştırmada Suriyeli Mültecilere uygulanan Türkiye’nin ilgili mevzuatının toplumsal cinsiyete duyarlı olmadığı, toplumsal cinsiyete duyarlı uluslararası anlaşmalarla başta İstanbul Sözleşmesi ile uyumlu olmadığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: