Özet:

İstanbul Kadıköy’de bulunan Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı, Taşköprü Caddesi üzerinde yer almakta ve adını da Ayrılık Çeşmesi’nden almaktadır. Bu mezarlığın Üsküdar’dan başlayıp Kızıltoprak’a kadar uzanan büyük “Karacaahmet Mezarlığı”nın günümüze kalabilen son parçası olduğu ifade edilir. Mezarlığa XVIII. yüzyıl sonlarına doğru defin yapılmaya başlanmış ve XX. yüzyıl başlarına kadar devam etmiştir. Mezarlıkta saraya mensup ya da sarayda görevli kişilerin yanı sıra toplum içinde statüsü yüksek saray çalışanlarının yakınlarının kabirleri de bulunmaktadır. Ölen kişinin toplumdaki yeri ne kadar önemliyse kendisinin ya da yakınının mezar taşı da, çoğunlukla, o kadar gösterişli olmaktadır. Bu bağlamda “Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı; XVIII. Yüzyıl Kadın Mezar Taşlarında Görülen Bezemeler” üzerine bir çalışma hazırlanmıştır. Mezar taşlarında geleneksel bezemelerin yanında Batılılaşmanın etkisiyle ortaya çıkan Avrupai karakterde bezemeler de bulunmaktadır. Bezemeler Türk Sanatı’ndaki yeri ve metaforik anlamlarının yanında, mezar taşları üzerindeki değişimleri ele alınarak kronolojik olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: