Abstract:

Mondros Mütarekesi ile Osmanlı Devleti’nin elini kolunu bağladıklarını düşünen İtilaf Devletleri,1919 Ocak ayı başından itibaren Sinop havalisindeki faaliyetlerini yoğunlaştırmaya başladılar. İstanbul Hükümeti, mütareke şartlarının ihlal edilerek bölgenin işgal edilmesini engellemek için tedbirler almaya çalışıyordu. Hükümet, tedbirler çerçevesinde 11 Ocak 1919 tarihinde, Preveze Gambotunu Sinop’a, göndermeye karar verdi. 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa’nın 18 Mayıs 1919’da uğradığı Sinop’ta, şehrin ileri gelenleriyle yaptığı görüşmedeki uyarılarından sonra Sinop’ta Milli faaliyetler hızlandı. İlk olarak Sinop ve ilçelerinde İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalini protesto mitingleri düzenlendi. İstanbul Hükümeti’ne, İtilaf Devletleri mümessillerine protesto telgrafları çekildi. 1919 Ağustos ayının ilk haftasında Sinop Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu. Muhittin Paşa’nın Kastamonu’da bulunduğu süre içinde komutanlık emrinde, Sinop Mevkii Komutanlığı, Kıyı Koruma Topçu Takım Komutanlığı ve Sinop Jandarma Takım Komutanlığı teşkil edildi. Yetki ve irtibat bakımından Sinop Mevki Kumandanlığına bağlı olmak üzere 10.01.1921 tarihinde Askeri Polis (Ayın Pe) Teşkilâtı Sinop Şubesi kuruldu. Batı Cephesi’nde savaşan Türk Ordusu’nun ikmalinde Sinop Limanı, Taşyanağı İskelesi, Gerze İskelesi ve Akliman gibi Sinop Sancağı dahilinde bulunan liman ve iskeleler önemli görevler ifa etti. Canıyla malıyla Milli Mücadeleye her türlü desteği veren Sinop’un toplam şehit sayısı 1.118 oldu. Ayrıca, Sinoplular hem Tekâlif-i Milliye Komisyonları vasıtasıyla hem de Hilal-i Ahmar Cemiyeti vasıtasıyla çok miktarda yiyecek, giyecek ve silah toplayarak Milli Mücadele hareketine her türlü desteği sağladı.

Keywords: