Abstract:

Özet Amaç: Kesitsel tipteki çalışma Türk toplumunda çalışan gençlerde çalışmayan gençlere göre sigara içmenin daha yaygın olup olmadığını değerlendirmek amacıyla yürütülmüştür. Yöntem: Çalışan gençleri temsilen Kasım 2008’da Çıraklık Eğitim Okulu’na devam eden toplam 1011 öğrenciden 750’si (%74.1); çalışmayan gençleri temsilen Mayıs 2008’de üç farklı liseye devam eden 1937 gençten 1687’si (%87.1) araştırma grubunu oluşturmuştur. Veriler öğrencilerin doldurduğu anketlerle toplanmıştır. Çözümlemede ki-kare testi, Fisher’in kesin ki-kare testi ve lojistik regresyon analizi kullanılmıştır.  Bulgular: Kız öğrencilerde sigara içen gençlerin oranı lise ve çıraklık öğrencileri için sırasıyla şöyledir: 15 yaşta %4.89 ve %0.00, 16 yaşta %7.19 ve %21.05, 17 yaşta %7.63 ve %34.62, 18 yaşta %14.29 ve %33.33 ve 19-20 yaş grubunda %0.00 ve %30.00 (tüm yaşlar için p<0.001). Erkek öğrencilerde ise sigara içen gençlerin oranı lise ve çıraklık öğrencileri için sırasıyla şöyledir: 15 yaşta %10.53 ve %26.67, 16 yaşta %12.15 ve %31.88, 17 yaşta %17.94 ve %48.00, 18 yaşta %21.31 ve %53.29 ve 19-20 yaş grubunda %25.00 ve %81.08  (tüm yaşlar için p<0.001). Yaş, cinsiyet, sosyal sınıf, yakın arkadaşlarının sigara içmesi ve alkol kullanımı açısından düzeltildiğinde çalışıyor olmanın sigara içme açısından 3.88 kat (%95 GA, 2.84- 5.29) (p<0.001), düzenli sigara içme açısından 2.53 kat (1.81- 3.52) (p<0.001) risk oluşturduğu saptanmıştır. Sonuç: Çalışan gençlerde sigara içme oldukça yaygındır. Sigaradan korunma konusunda yürütülecek sağlık eğitimi programlarında çalışan gençler öncelikli bir grup olarak ele alınmalıdır. Anahtar Kelimeler: sigara, düzenli sigara içicisi, düzenli çalışma, çıraklık Abstract Objective: This cross sectional study was conducted to evaluate smoking prevalence among Turkish adolescents and its relation with working status. Methods: Study population was obtained from two previous researches and consisted of 750 students among the 1011 students attending the Apprenticeship Education School in November 2008 as the working group (%74.1); 1687 adolescents among the 1937 adolescents attending three different high schools in May 2008 (87.1%) as the non-working group. Data were collected using self-reported questionnaires. Chi square test, Fisher’s exact test, and logistic regression analyses were used. Results: Among working and non-working girls, smoking prevalences in different age groups were respectively 4.9% and 0.0% in 15 years, 7.2% and 21.0% in 16 years, 7.7% and  34.6% in 17 years, 0.0% and 30.0% in 18 years,  0.0% and 30.0% in 19-20 years age groups (p<0.001 for each age). Smoking prevalences among working and non-working boys were respectively 10.5% and 26.7% in 15 years, 12.2% and 31.9% in 16 years, 18.0% and  48.0% in 17 years, 21.3% and 53.3% in 18 years,  25.0% and 81.0% in 19-20 years age groups (p<0.001 for each age). After adjustment for age, sex, social class, smoking status and alcohol use of  close friends, regular working was positively associated with “smoking” (Odds Ratio [OR] = 3.9, 95% CI: 2.84–5.29) (p<0.001) and “regular smoking” (Odds Ratio [OR] = 2.5, 95% CI:1.81–3.52) (p<0.001). Conclusions: Smoking is very common among regularly working adolescents. Regular worker adolescents should be given priority for health education programmes. 

Keywords: