Özet:

Tüberküloz (Tbc) tanısında altın standart kültür pozitifliği olmakla birlikte, Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği başlangıç yaklaşımı, solunum sistemine ait örneklerde asido rezistan basil (ARB)'in saptanmasıdır. Kültür sonuçlarına ulaşıncaya kadar geçen sürede hekim, yayma negatif ya da balgam çıkaramayan hastalar için önemli bir karar vermek durumundadır. Bu hastalar ya kültür sonuçları alınıncaya kadar ilaçsız takip edilecek ya da ampirik anti-Tbc tedavi başlanacaktır. Çalışmamızda yayma negatif ya da balgam çıkaramayan, klinik ve radyolojik olarak akciğer Tbc'sinden kuşkulanılan olgularda fiberoptik bronkoskopi (FOB)'nin tanıya katkısının araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya yayma negatif akciğer Tbc'si kuşkulu toplam 56 olgu alındı. Tüm olgulara FOB ve rutin bronş lavajı yapıldı. Endobronşiyal anormallik görülen olgularda mukoza biyopsileri, uygun olgularda transbronşiyal parankim ve ince iğne aspirasyon biyopsileri yapıldı. Mikrobiyolojik incelemeler elde edilen materyallerin Ziehl-Nielsen metoduyla boyanması ve Löwenstein-Jensen besiyerine ekim yapılması ile gerçekleştirildi; histopatolojik incelemelerde ise tipik Tbc granülasyon yapısının varlığı araştırıldı. Bronş lavajı ARB direkt bakı 13 (%23) olguda pozitifti. Olguların 28 (%50)'inde kültür pozitifliği saptandı. Mukoza biyopsisi alınan 20 olgunun sekizinde, transbronşiyal parankim biyopsisi yapılan yedi olgunun dördünde, ince iğne aspirasyon biyopsisi yapılan üç olgunun ikisinde histopatolojik inceleme Tbc lehine değerlendirildi. Bronkoskopik prosedürlerle 27 (%48.21) olguda erken tanı elde edildi. Sonuç olarak; yayma negatif ya da balgam çıkaramayan, klinik ve radyolojik olarak akciğer Tbc'sinden kuşkulanılan olgularda FOB'un önemli bir yeri olduğu ve seçilmiş vakalarda FOB yapılmasının gerekli ve yararlı olduğu kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler: