Abstract:

Günümüzde işletmeler elinde bulunan mevcut kaynaklarını doğru ve etkin bir biçimde kullanarak elde edilecek gelirlerini artırmak için üretim planlaması yaparlar. Genellikle işletmeler siparişlere göre çalışan ve değişik özelliklerde ürün üretimi yapan sınırlı kaynaklarına ait nicel verileri değerlendirirken ve verimli bir ürün planı oluştururken bazı teknikler kullanmaktadır. Bu kullanılan tekniklerden biri de doğrusal programlamadır. Bu yöntem, siparişe göre çalışan ve farklı niteliklerde üretim yapan işletmelerin kısıtlı kaynaklarına ait sayısal verileri değerlendirerek etkin bir üretim planlaması yapılması için kullanılabilecek yöntemlerden biridir. Günümüzde problemlerin ortaya çıktığı durumlarda karmaşıklıklardan ve çevredeki belirsizliklerinden dolayı farklı görülmeleri veya farklı algılanmaları durumlarında bulanıklık ifadesi kullanılmaktadır. Buna göre bulanık mantık, değişik türlerdeki belirsizlik ve bulanıklıkların modellenmesine yardımcı olmaktadır. Her an değişen durumlarda farklı sonuçların elde edilebileceği gerçeğinden yola çıkarak bulanık mantık uygulanabilmektedir. İşletmelerdeki karar vericiler, işletmede kâr maksimizasyonu veya maliyet minimizasyonu sağlamak amacıyla üretim planlaması yaparlar. Bu aşamada da alternatif üretim seçeneklerinden en iyisini seçmek isterler. Bu amaçla yönetimin verdiği kararlar işletmenin politikasını belirlemektedir. Bu çalışmada, yalıtımlı taş (BIMS) üretimi yapan bir işletmeden sağlanan gerçek veriler kullanılmış olup işletmede üretilen , ve  olarak kodlanan ürünler için bulanık doğrusal programlama ile çeşitli kısıtlar altında üretim planlaması yapılarak kâr maksimizasyonu modeli araştırılmıştır. Çalışmada, doğrusal programlama modeli oluşturulmuş ve daha sonra bu sonuçlar bulanık doğrusal programlama yöntemlerinden Werners Yaklaşımı ile değerlendirilmiştir. Araştırma yapılan işletmenin kârını maksimum yapabilmek için üretilen 7 çeşit yalıtımlı taşın (BIMS) üretim planlaması yapılmıştır. Buna göre, işletmede BIMS çeşitlerinden;  = 421730,  = 2981308,  = 365654,  = 365654,  = 365654 adet üretilmesi halinde maksimum kâra ulaşılacaktır.

Keywords: