Özet:

Beyin damar hastalıkları (BDH), beyin damarlarının primer patolojileri ile ilişkili olarak asemptomatik veya beynin bir bölgesinin geçici veya kalıcı olarak, iskemi veya kanama nedeniyle etkilenmesine bağlı gelişen klinik tablolardır. Bu çalışmada akut BDH tanısı alan hastaların verilerinin retrospektif olarak incelenmesi, böylelikle akut BDH’lı olguların acil servise (AS) getirilme zamanları, AS’te kalış süreleri ve AS sonrası durumlarının belirlenmesi, akut BDH alt tiplerinin sıklığının ortaya konulması amaçlandı. Çalışma, Eylül 2001-Ocak 2004 tarihleri arasında başvuran 911 akut BDH’lı hastanın klinik kayıtları üzerinden yapıldı. Olguların demografik özellikleri, başvuru şikayetleri, risk faktörleri, mental durumu, vital bulguları, AS’e varış ve gözlem süreleri, rutin laboratuvar tetkikleri ve radyolojik tetkik sonuçları incelendi. Hastalar; 45 yaş altı, 45-65 yaş arası ve 65 yaş üstü gruplara ayrıldı. Akut BDH tüm acil başvurularının % 4,4’ünü oluşturdu. Hastaların % 42,0’sinde iskemik inme (İİ), % 30,0’unda spontan intraserebral hemoraji (SİH), % 27,0’sinde subaraknoid kanama (SAK) ve % 1,0’inde geçici iskemik atak (GİA) mevcut idi. Olguların % 65,1’inde hipertansiyon vardı. Hipertansiyon, kalp hastalıkları (% 21,7), geçirilmiş inme öyküsü (% 21,7), atrial fibrilasyon (AF) (% 18,2), diabetes mellitus (% 14,9) ve sigara (% 13,0) içimi izledi. Tüm hastaların % 3,6’sında inme aile öyküsü mevcut idi. Elektrokardiyografide AF, İİ’li hastaların % 37,5’inde saptandı. Hastaların % 70,0’inde hiperglisemi ve % 26,7’sinde hiponatremi tespit edildi. Hiponatremi sıklığı SAK grubunda (% 30,7) daha yüksekti. İİ’li hastaların % 20,7’si ilk 3 saatte, % 38,5’i 3-6 saatte ve % 40,8’i 6 saatten sonra AS’e başvurmuş olup, evden gelen İİ’li hastaların ilk üç saatte başvuru oranları % 48,7 iken hastaneden gelen hastaların ilk üç saat içerisinde başvurma oranları % 20,7 idi. Sonuçlarımız daha önceki çalışmalarla büyük paralellikler göstermekle birlikteönemli sorun trombolitik tedavi için altın pencere dönemi olan ilk üç saat içinde merkezimize ulaştırılan hasta oranının düşük olmasıdır.

Anahtar Kelimeler: