Abstract:

Bacillus türleri gram pozitif, aerobik, peritrik olarak kamçılı ve endospor oluşturan bakterilerdir. Çevrede her yerde özellikle toprak (yaygın habitatı), su, toz veya havada bulunabilirler. Bacillus türleri içerisinde önemli bir grubu ise sağlığa faydalı etki gösteren probiyotikler oluşturmaktadır. Probiyotik Bacillus'ları içeren gıdalar ve yemler, genellikle insanlar için besin takviyesi, hayvanlar için büyümeyi teşvik edici, su ürünleri için ise büyüme düzenleyici veya hastalıklara karşı direnç sağlayıcı olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, çeşitli kaynaklardan probiyotik Bacillus izolasyonu, moleküler tanımlanması ve probiyotik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, balık bağırsağından, topraktan, olgunlaştırılmış peynirden ve ticari probiyotik gıda katkılarından elde edilen 58 Bacillus izolatından 8 adet Bacillus subtilis, Bacillus coagulans ve Bacillus clausii suşu tanımlanmış ve probiyotik özellikleri karakterize edilmiştir. İlk olarak, Bacillus suşları 16S rRNA PCR analizi ile moleküler olarak tanımlanmıştır. Bacillus cinsine ait izolatların fizyolojik ve biyokimyasal özelliklerini belirlemek için farklı sıcaklıklarda, tuz konsantrasyonlarında ve pH derecelerinde büyümeleri incelenmiş, ardından eskülin hidrolizi, nişasta hidrolizi, nitrat redüksiyonu, glikozdan gaz oluşumu testleri yapılmıştır. Bacillus izolatlarının probiyotik potansiyelinin değerlendirilmesi açısından safra tuzu toleransı, hücre yüzeyi hidrofobikliği, oto-agregasyon, antibiyotik duyarlılık testleri yapılmıştır. Tüm analizlerde, gıda takviyelerinden elde edilen suşlar yüksek düzeyde hidrofobiklik ve oto-agregasyon özellikleri göstermiştir ve bu suşları takip eden en yüksek değerler sırasıyla balık bağırsağından ve topraktan izole edilen Bacillus subtilis suşlarında (F1 ve S2) gözlemlenmiştir. Tüm suşlar, safra tuzu koşullarında güçlü gelişme özellikleri göstermiştir. Bacillus suşlarının antibiyotik duyarlılığını suşa özgü özellikler belirlemiştir. tetrasikline karşı yüksek düzeyde duyarlılık gözlenmiştir. Özetle, bu çalışma çeşitli kaynaklardan izole edilen Bacillus suşlarının potansiyel probiyotik özelliklerini ortaya koymuş ve bu probiyotik özellikler gıda takviyelerinden izole edilen Bacillus suşları ile karşılaştırılmıştır.

Keywords: