Özet:

Amaç: Bu çalışma, çocukların besin seçimlerinin belirlenmesi, cinsiyete göre besin seçimlerinde oluşan değişikliklerin saptanması, genel beslenme alışkanlıklarının ve obezitenin değerlendirilmesi amacı ile planlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Çalışmaya yaşları 10-17 arasında değişen 82 çocuk (40 erkek ve 42 kız) alınmıştır. Çocukların vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi ölçümleri alınmış, beden kütle indeksleri (BKİ) hesaplanmıştır. BKİ Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yaşa ve cinsiyete göre belirlenen persentiller ile değerlendirilmiştir. Genel beslenme alışkanlıklarının belirlenmesinde anket formu kullanılmıştır. Besin tercihleri 107 besini içeren besin çeşitliliği formu ile sorgulanmıştır. Bu besinleri deneyip denemedikleri sorularak, besinlere 1-5 arasında puan vermeleri istenmiştir. Bulgular: Çocukların %28.0’inin sık sık öğün atladıkları ve en sık atladıkların öğünün kahvaltı olduğu belirlenmiştir. On-13 yaşındaki erkeklerin %17.5’i, kızların %7.2’si, 14-17 yaşındaki erkeklerin %15.0’i, kızların %4.7’si aşırı kilolu/hafif şişmandır. Erkek ve kız çocukların denedikleri besinlerin ortalama sayıları arasında fark bulunmamıştır (p>0.05). Kızların sebzelere (salatalık, domates, havuç, marul, kabak, karnabahar, beyaz lahana, brüksel lahanası, brokoli, pancar, semizotu, asma yaprağı) verdikleri puanların erkeklere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Erkeklerin kızlara göre sucuk, pastırma, döner/İskender, lahmacun, kolalı içecekler ve enerji içeceklerine verdikleri puanların daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç: Küçük yaşlarda obezitenin yüksek oranda gözlenmesi, ilerleyen yıllarda genç nüfusta obezite prevalansının artabileceğini göstermektedir. Çocukların besin seçimlerinin belirlenmesi, obezitenin engellenmesi ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılmasına yönelik önlemler alınabilmesi için gereklidir. Bu nedenle çocuklara kahvaltı öğününü atlama gibi hatalı beslenme alışkanlıklarının düzeltilmesine ve öğünlerde sağlıklı besinlerin tercih edilmesine yönelik beslenme eğitimleri verilmelidir.

Anahtar Kelimeler: