Abstract:

Bu çalışmada, Türkiye yerli sığır ırkları Sığır Lökosit Bağlanma Yetersizliği (BLAD), Üridin Monofosfat Sentezi Yetersizliği (DUMPS), Kompleks Omurga Deformasyonu (CVM), Sığır Sitrülin Birikimi (BC) ve Faktör XI Eksikliği (FXID) genetik kusurları bakımından tanımlanmıştır. Otozamal kromozomlar üzerinde bulunan resesif genlerle belirlenmekte olan bu genetik kusurlar büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Araştırmada, Yerli Kara (200 baş), Doğu Anadolu Kırmızısı (100 baş), Boz ırk (100 baş), Güneydoğu Anadolu Sarısı (50 baş), Güneydoğu Anadolu Kırmızısı (50 baş) ve Zavot (9 baş) ırklarına ait toplam 509 baş sığır materyal olarak kullanılmıştır. Genomik DNA kandan elde edilmiş ve polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemi ile üzerinde durulan genetik kusurlara ait gen bölgeleri çoğaltılmıştır. PCR ürünleri TaqI (BLAD), AvaI (DUMPS), EcoT22I (CVM) ve AvaII (BC) restriksiyon enzimleri ile muamele edilerek sığırların genotipleri agaroz jel elektroforez yöntemiyle belirlenmiştir. FXID genetik kusuru bakımından sığırların genotipleri ise sadece PCR ürünlerinin agaroz jel elektroforez yöntemindeki bant modelleri kullanılarak tespit edilmiştir. Araştırmada, incelenen 509 baş sığırdan hiçbirinin BLAD, DUMPS, CVM, BC ve FXID genetik kusurlarının taşıyıcısı olmadığı saptanmıştır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre, BLAD, DUMPS, CVM, BC ve FXID mutant allellerinin Türkiye yerli sığır ırklarında bulunmadığı söylenebilir.

Keywords: