Özet:

Bu çalışma, Avrupa Birliği’nin (AB) teritoryal yapısını, münhasıran teritoryalitenin siyasal boyutu kapsamında analiz etmektedir. AB’nin teritoryal niteliği, ağırlıklı olarak modern ile post-modern veya post-nasyonel şeklinde tek bir kavram altında birleştirilebilecek yaklaşımlar ve bunların teritoryal sonuçları açısından ele alınmaktadır. Bu kapsamda yapılmış olan çalışmalar da genellikle AB’nin ya zayıf bir teritoryal ya da teritoryal olmayan bir örgütlenme olduğu sonucuna ulaşmaktadır. Hâlbuki bir siyasal örgütlenme olan, belli bir mekânsal uzantı üzerinde etkinlik kuran ve kamusal nitelikte düzen üreten AB, bünyesinde barındırdığı yönetişim düzeyleriyle, mekânsal bir kontrol stratejisi olan ve farklı yoğunlukta uygulanabilen teritoryalitenin bazı temel unsurlarını bünyesinde barındırmaktadır. Bu bakımdan AB, teritoryal olmayan bir siyasal örgütlenme modeli olarak değerlendirilmemelidir. Sahip olduğu yasal kapasite ve araçlar çerçevesinde AB, özerk bir teritoryal işleyiş oluşturmakta ve çok düzeyli bir yapı içerisinde, başta üye devletler olmak üzere alt düzeydeki aktörlerle işbirliği yaparak etkileşimlerin düzenlendiği yönetimsel bir alan ortaya çıkarmaktadır. Bu şekilde uluslarüstü düzeyde teritoryal bir sınırlandırılmışlık tanzim edilmektedir.

Anahtar Kelimeler: