Özet:

Siyasî kimliği kadar edebiyatçılığı ile de tanınan Samet Ağaoğlu (1909-1982), pek çok türde -hatırat, inceleme, gezi yazısı ve hikâye- kalem oynatmış ve başta hikâyeleri olmak üzere ortaya koyduğu eserlerle Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı içerisinde adından söz ettirmiş önemli bir yazardır. Büyük Aile (1957) kitabı içerisinde yer alan “Ahmet Sâi’nin Korkusu”, onun tipik karamsar hikâye anlayışını ortaya koyması bakımından dikkate değer bir mahiyet arz etmektedir. “Ahmet Sâi’nin Korkusu” daha önce Öğretmen Gafur (1953) adlı hikâye kitabında yayımlanan “Ahmet Sâi’nin Vicdan Azabı” başlıklı hikâyenin tamamlanmış yahut genişletilmiş şeklidir. Söz konusu hikâye, hikâyenin aslî şahsı olan Ahmet Sâi’nin ölüm düşüncesi ve ölüm korkusu etrafında gelişir. Yazar, burada kahramanının korkusunu ve karamsarlığını doğrudan ölüm düşüncesi çerçevesinde sunmaya çalışır. Bu yönüyle Ahmet Sâi, ölümden korkan; fakat bununla birlikte ölüm karşısında zaman içinde farklı tepkiler sergileyen bir insandır. Onun tepkileri, ölüm karşısında hususî tavır ortaya koymuş ve bilinçaltında ölüm düşüncesini çözülmesi mümkün olmayan bir mesele hâline getirmiş aleladenin dışında bir karakter görüntüsü çizmektedir. İncelemede, Samet Ağaoğlu’nun karamsar ve kötümser yaklaşımı merkeze alınarak Ahmet Sâi ve onun hikâyenin kurgusu içerisinde ölüm düşüncesine yaklaşımı, ölümü algılayışı değerlendirilmeye çalışılacaktır. İncelemenin bütününde, Ahmet Sâi’nin tepkilerini belli bir zaman dilimi içerisindeki değişimi noktasında yorumlamak adına olay örgüsünün ilerleyişi takip edilecektir. Ayrıca verilen örnekleri somutlaştırmak amacıyla sık sık hikâyeden alıntılar sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler: