Özet:

Stres, bir bütün olarak bireyi tehdit eden çevresel faktörlerin bir bileşimi olarak düşünülebilir. Stresle baş etme, içsel ve dışsal talepleri dengelemek için bireyin bilişsel ve davranışsal çabalarını ifade etmektedir. Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının stresle başa çıkma tarzlarını bazı değişkenlere göre incelemesidir. Araştırmada, öğretmenlerinin stresle başa çıkma tarzlarının cinsiyet, yaş ve toplam mesleki kıdem gibi demografik değişkenler açısından incelenmesi, öğretmen adaylarının ise yaş, cinsiyet ve sınıf düzeyi açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Aynı branştaki öğretmen ve öğretmen adaylarının stresle başa çıkma tarzlarını ortaya koyan araştırmanın çalışma grubunu, Balıkesir ilinde görev yapan 143 okul öncesi öğretmeni ve Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi okul öncesi eğitimi anabilim dalında eğitim gören 180 okul öncesi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Şahin ve Durak (1995) tarafından geliştirilen "Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği" kullanılmıştır. Kullanılan ölçek ve alt boyutlarının güvenirlik katsayıları, çalışmaya esas değişkenlerin ortalama, mod, medyan, çarpıklık ve basıklık değerleri hesaplanmıştır. Verilerin analizinde, bağımsız grup t testi, tek yönlü varyans analizi, varyansın homojenliği için Levene testi ve farklar için Post-hoc testleri uygulanmıştır. Araştırma sonucuna göre, öğretmen adaylarının stresle başa çıkma tarzlarında kadınların, sosyal destek arama puanları erkeklere oranla daha yüksek olduğu, 4. sınıfların stresle başa çıkma tarzlarından sosyal destek arama puanlarının 2. sınıflara oranla daha yüksek olduğu, Öğretmenlerin Stres ile başa çıkma tarzlarının yaşa göre Kendine Güvenli Yaklaşım, Boyun Eğici yaklaşım ve İyimser yaklaşım tarzlarında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu, öğretmenlerin stresle başa çıkma tarzlarından kendine güvenli yaklaşım ve İyimser yaklaşım tarzına ilişkin ortalama puanlarının öğretmen adaylarına oranla daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: