Özet:

Amaç: Ektopik gebelik uterin kavite dışında gelişen gebelikleri tanımlar ve bütün gebeliklerin yaklaşık %2’sini oluşturur. Maternal mortalitenin %10’undan sorumludur (1). Ektopik gebeliklerin yaklaşık %97’si tubada görülmektedir (2). Klasik triadı patognomonik olmamakla birlikte menstruasyon gecikmesi, vajinal kanama ve tek taraflı alt kadran ağrısıdır. Medikal tedavi, cerrahi tedavi veya bekle-gör yöntemi uygulanabilecek yaklaşımlardır. Son yıllardaki gelişmeler ektopik gebelik tanısının daha erken aşamada konmasına ve metotreksat tedavisinin yaygınlaşmasına neden olmuştur. Bu retrospektif çalışmada tek doz metotreksat (MTX) tedavisi uygulanan 71 ektopik gebelik olgusunda başarı oranlarımızı, erken dönem β-HCG değişikliklerini ve bunların tedavinin başarısı üzerindeki etkilerini araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada ektopik gebelik tanısı ile yatırılan ve tek doz MTX tedavisi uygulanan 71 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların 0., 4. ve 7. gün β-HCG değerleri incelendi. Tedavinin başarılı ve başarısız olduğu gruplar yaş, geçmiş ektopik gebelik öyküsü, geçirilmiş abdominal cerrahi öyküsü, sigara kullanımı, tanı sırasında pelvik kitle, serbest sıvı ve pozitif fetal kardiyak aktivite varlığı açısından karşılaştırıldı. Her grup için 0. ve 4. gün β-HCG değerlerinde artış ve düşüş gösteren hasta yüzdeleri belirlendi. Dördüncü gün β-HCG değerlerinde artış saptanan hastalarda ΔHCG (fark değişkeni) 4. gün β-HCG değeri – 0. gün β-HCG değeri biçiminde hesaplanarak tedavinin başarılı olduğu ve başarısızlıkla sonuçlandığı gruplar karşılaştırıldı. Bulgular: Tek doz MTX tedavisinin başarı oranı %66,2 olarak belirlendi. Başarısız tedavi grubunda 0. ve 4. gün β-HCG değerleri anlamlı olarak daha yüksekti (p=0,018). Tedavinin başarılı olduğu grupta hastaların %38,7’sinde, başarısızlık ile sonuçlandığı grupta ise %35,3’ünde 4. gün β-HCG değerlerinde artış saptandı. Başarısız tedavi grubunda ΔHCG ortalama ve medyan de- ğerleri daha yüksek tespit edilse de fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p= 0,58). Tartışma ve Sonuç: Tek doz MTX tedavisinin başarısı konusunda; yüksek bazal β-HCG değerlerinin yanı sıra 4. gün β-HCG değerlerinde artış gözlenen hastalar için yüksek ΔHCG değeri ile de başarısızlık öngörülebilir

Anahtar Kelimeler: