Özet:

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 2007-2009 yıllarında farklı ekosistemlerde bulunan 25 tarlada ve 10 buğday çeşidinde yürütülen bu çalışma ile nimf+yeni nesil Süne ergini (YNSE) yoğunluklarının (ortalama 10 atrap) ekmeklik Bezostia, Ceyhan 99, Cumhuriyet 75, Dariel, Gönen 98, Nurkent ve makarnalık Cosmidor, Fırat 93, Svevo ve Sarıçanak buğday çeşitlerinde zeleny sedimantasyon (ZS), beklemeli zeleny sedimantasyon (BZS) (ml) ve glüten indeks (%) (Gİ) değerlerine olan etkileri araştırılmıştır. Çalışmada ekmeklik buğday çeşitlerinde 3.2-70.0 nimf+YNSE /10 atrap yoğunluklarının şahite (Süne emgisiz) oranla ZS değerini %4.8-50.8; BZS değerini %8.2-86.8 ve Gİ değeri de %1.3-60.0 oranlarında azalttığı ortaya konmuştur. Makarnalık buğday çeşitlerinde ise 3.1-71.5 nimf+YNSE /10 atrap yoğunluklarının şahite (Süne emgisiz) oranla ZS değerini %8.9-25.0; BZS değerini %16.0-65.4 ve Gİ değeri de %9.8-58.9 oranlarında azaltmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, kalite parametreleri esas alındığında buğday çeşitlerinin Süne zararından farklı oranlarda etkilendiği görülmüş; Süne’den daha az etkilenen buğday çeşidi, Ceyhan 99’un bu böceğin sorun olarak görüldüğü alanlarda yetiştirilmesinin uygun olacağı kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: