Özet:

Bugünün küreselleşen dünyasında rekabet olgusu çok hızlı bir şekilde artmaktadır. Bu küreselleşen ve birbirine yaklaşan dünyada şirketlerin anlaşılabilir, ihtiyaca uygun, güvenilir ve doğrulanabilir, karşılaştırılabilir, zamanında yapılmış, anlamlı olarak hazırladıkları ve bilgi kullanıcılarına sundukları finansal tablolarının her ülkede bu özellikleri taşıması ve daha şeffaf finansal raporlama için benzer finansal raporlama dilinin kullanılması gerekmektedir. Bu durum da, uluslararası muhasebe ve finansal raporlama standartları ile mümkün olmaktadır. Finansal tabloların, finansal tablolardan farklı beklentileri olan finansal tablo kullanıcılarına sadece genel bilgiler vermesi ve karar alma sürecinde ayrıntılı bilgi ihtiyacını karşılamaması nedeniyle dipnotların oluşturulması ve ayrıntılı olarak açıklanması gerekmektedir. Şirketler tarafından, bu açıklama gerekliliklerine uyulması da önem kazanmıştır. Şirketlerin, uluslararası finansal raporlama standartları dipnot açıklama gereklilikleri uyum düzeyleri ise; şirketin büyüklüğü, şirketin karlılığı, şirketin borçluluk durumu, şirketin yaşı vb. kriterlerden etkilenmektedir. Araştırmamızda, BIST 100 endeksinde, yer alan 52 adet üretim işletmesi içerisinden seçmiş olduğumuz TMS 16 Maddi Duran Varlık standardına en uygun faaliyet raporlarına sahip 20 adet üretim işletmesi seçilmiştir. Üretim şirketlerinde maddi duran varlıklar, önemli bir kalem olduğu için TMS 16 Maddi duran varlık standardı seçilmiştir. Araştırmamız da, şirketlerin 2016 ve 2017 yıllarındaki finansal tablolarından yararlanılmıştır. Şirketlerin finansal bilgilerine kamu aydınlatma platformu (KAP) ve Borsa İstanbul’un resmi sitesinden ulaşılmıştır. Sonuç olarak, yapmış olduğumuz araştırmada, elde ettiğimiz verilerden yola çıkarak, “H0: Şirketlerin TMS 16 Maddi Duran Varlık standardı dipnot açıklama gerekliliklerinin yıllara göre değişen uyum düzeyleri ile değişkenler arasında (aktif büyüklük, denetçi türü, şirket yaşı) anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.” hipotezi doğrulanmıştır. Şirketlerin, TMS 16 Maddi Duran Varlık standardı dipnot açıklama gereklilikleri uyum düzeyleri ile şirket kriterlerinden olan aktif büyüklük, denetçi türü, şirket yaşı ile olan ilişkisi ortaya çıkarılmaya çalışılmış ve bu belirlenen ilişkilerin nedenleri de vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: