Özet:

Bu çalışmada, Çad ile Türkiye’nin ekonomik ilişkileri incelenmiştir. Türkiye, 2013 yılında N’djaména’da açtığı büyükelçilik ile iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere yeni bir boyut kazandırmıştır. 2017 yılında Çad-Türkiye ikili ticaret hacmi 45 milyon dolara ulaşmıştır. Çad’ın Türkiye’ye ihracatı 2012 yılından beri artış göstermekte olup, 9.6 milyon dolar düzeyinden 2017 yılında 27,3 milyon dolar seviyesine ulaşmıştır. Diğer taraftan Türkiye’nin Çad’a ihracatı 2011 yılından beri artış göstermekte olup, 5,8 milyon dolar seviyesinden 2014 yılında 19 milyon dolar seviyesine kadar yükselmiştir. Küresel ekonomik krizin etkisiyle Türkiye’nin Çad’a yaptığı ihracat %10 azalarak, 2015-2016 döneminde 17-18 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.  2017 yılında Çad’dan Türkiye’ye ihraç edilen ürünlerin tamamına yakınını susam tohumu oluşturmaktadır. Diğer taraftan 2017 yılında Türkiye’nin Çad’a yaptığı ihracatın ilk üç kaleminde gıda ürünleri yer almaktadır. Çad tarım, hayvancılık, enerji ve petrol alanlarında büyük bir potansiyele sahiptir. Tarım sektörü, Çad ekonomisininönemli bileşenidir. Tarım sektörü, işgücünün %75’inden fazlasını kapsamakta ve ekilebilir arazinin yaklaşık 39 milyon hektar olduğu tahmin edilmektedir. Hayvancılık sektörü ise büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı ve kalitesi ile Çad’a çok önemli potansiyeller arz etmektedir. Petrol dışı ihracatın yaklaşık %85’i hayvancılık sektörü tarafından yapılmaktadır. Yaklaşık 94 milyon büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı ile bu sektörün sağladığı gelirin yıllık yaklaşık 140 milyar CFA frangı olduğu tahmin edilmektedir. Genel olarak, Çad’ın yabancı yatırım çekme potansiyeli incelendiğinde, tarım ve hayvancılık sektörü Türk sermayesi için yeni  ve cazip bir yatırım alanı olarak işaret edilmektedir.

Anahtar Kelimeler: