Özet:

Bu çalışma, 1990-2011 arası, Türkiye ekonomisinin finansallaşması sürecinin, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) içinde emek payı üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Türkiye’nin 1990 sonrası yükselişe geçen finans sektörünün reel yatırımları olumsuz yönde etkilemesi sonucu sermayenin finansal alana yönlendiği görülmektedir. Birikimin yapısındaki bu değişim özellikle reel kesimde yaşanan durgunluk sonucunda işsizlikte artışa neden olmakta ve işçilerin pazarlık güçlerinde azalışı beraberinde getirmektedir. Bu durum sermayenin GSYİH içerisindeki payını arttırmakla beraber emek payını tam tersi şekilde azaltan bir etki yaratmaktadır. Sıradan En Küçük Kareler (SEKK) yöntemi ile test edilen bu hipotez, Türkiye’nin 1990-2011 arası tam da bu yönde bir seyir izlediğini kanıtlamaktadır. Sonuçlar göstermektedir ki, finansallaşma verisi olarak kullanılan “Hisse Senedi Devir Hızı Rasyosu” ile “Emek Payı” verisi arasında negatif bir ilişki vardır. Ayrıca, istihdam ve gelir yaratabilecek reel faktörlerin emek payını olumlu yönde ve anlamlı bir şekilde etkilediği görülmektedir. Son olarak, pazarlık gücü değişkenleri bakımından işsizlik oranındaki artış emek payını azaltırken, sendikalaşma oranı ve grev sayılarındaki yükseliş emek payını olumlu yönde etkileyerek GSYİH içinde arttırmaktadır. 

Anahtar Kelimeler: