Özet:

Son dönemde Avrupa Birliği AB ve Ekonomik ve Parasal Birlik’ten EPB ayrılma, tek taraflı çekilme ve ihraç edilme gibi konular AB resmi çevrelerinde ve kamuoyunda daha ciddi bir şekilde ele alınmaya başlanmıştır. 1 Aralık 2009 tarihinde yürürlüğe giren Lizbon Antlaşması ile tek taraflı çekilmenin AB Müktesebatının bir parçası haline gelmiş olması ve 2007-09 küresel mali krizi sonrasında EPB’de bir borç krizinin yaşanması bu konulara ilginin artmasında etkili olmuştur. Lizbon Antlaşması sonrasında AB Antlaşmasının 50. maddesinde düzenlenen tek taraflı çekilme hakkı çerçevesinde AB’den ve EPB’den kopmaların yaşanması durumunda ilginç birtakım senaryoların ortaya çıkması mümkün görünmektedir. Birinci senaryoya göre, AB’den çekilmeye karar veren bir üye devlet Konsey ile anlaşma yoluna giderek en azından bir süreliğine EPB’de kalmak istediğini talep edebilir ve böylece, en azından teoride AB’den ayrılması, ancak Avro kullanmaya devam etmesi mümkün görünmektedir. İkinci bir senaryo da taraf devletlerle yapılan bir anlaşma çerçevesinde üye devletin EPB’den çıkması, ancak AB üyesi olarak kalmayı sürdürmesinin mevcut hukuksal düzenlemeler altında mümkün olmasıdır. Lizbon Antlaşması ile getirilen tek taraflı çekilme hakkı AB yetkililerinin konuya ilişkin görüşlerine bir parça açıklık getirmiştir; ancak, özellikle EPB açısından veya bir başka deyişle Yunanistan’ın mevcut durumda EPB’den çekilmesi hakkında halen yeterli bir netlik kazandıramamıştır. Bu çalışmada yapılan hukuksal analiz sonucunda, AB Antlaşmasının 50. maddesine göre bir üye devlet bir yandan AB’den ayrılırken, EPB’de kalmayı ve avro kullanmayı sürdürmeyi müzakere edebilmekte; diğer yandan da, EPB’den ve avro kullanmaktan vazgeçip, AB’de kalmayı anlaşma yoluna giderek tercih edebilmektedir. Ancak, Lizbon Antlaşması ile hukuksal yönden mümkün olan bu senaryoların siyasi yönden müzakere edilebilir gerçekçi senaryolar olmadığı düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler: