Abstract:

Kentsel gelişim için uygun alanların seçimi kentsel planlamada kritik ve karmaşık konulardan biridir. Kentsel büyüme için yer seçiminde pek çok kriter göz önünde bulundurulmalı, karşılaştırılmalı ve uygun yöntemler kullanmalıdır. Çevresel sürdürülebilirliği sağlayabilmek adına kentsel gelişim için yer seçimi analizinde, coğrafi bilgi teknolojilerinin kullanılması, doğru analiz ve doğru karar vermede yardımcı olabilecek güçlü yöntemlerden biridir. Çalışmanın amacı, Eskişehir il genelinde 6 ana planlama kriterine bağlı, toplamda 10 alt kritere dayanarak sürdürülebilir kentsel gelişim için uygun yer bulmaktır. Çalışmada kullanılan 6 ana planlama kriteri doğrultusunda, güvenli (risk ve afet), kolay ulaşılır (ulaşım), bütünleşik (mevcut kentsel alanlara bitişik), sosyo-ekonomik açıdan eşit (eğitim ve sağlık hizmetleri açısından eşitlik), ekolojik (çevreye duyarlı) ve kentsel gelişime uygun az eğimli yerler seçilmeye çalışılmıştır. Eskişehir il genelinde kentsel büyümeye uygun yerleri belirlemek amacıyla fiziki, kültürel, sosyal ve ekonomik veriler kullanılmıştır. Çalışmada belirlenen kriterlere göre il sınırları içerisinde kalan alanın % 44’ü kentsel büyüme için düşük uygunluğa sahip iken, % 42'si uygun olmayan alan olarak hesaplanmıştır. Kentsel gelişime en uygun yerler ise % 0,01 oranında bulunmuştur. Ayrıca il sınırları içerisinde kalan toplam alanın % 7'si kentsel büyüme için çok düşük uygunluğa sahipken, %7’si de orta derecede uygun alan olarak bulunmuştur. Diğer bir deyişle, %7 oranında orta derecede uygunluk derecesine sahip alanlar, gelecekte kentsel büyüme için ikinci derece uygun alanlar olarak kullanılabilir. Çalışma, CBS tekniklerini kullanarak sürdürülebilir kentsel kalkınma hakkında bir fikir vermekte ve kentin karşı karşıya olduğu önemli kısıtlamaları vurgulamaktadır.

Keywords: