Views
10
Harezm bölgesi, Oğuz ve Kıpçak boyları ile bazı göçebe Türk ailelerinin bölgeye göç etmesiyle 11 ve 12. yüzyıllarda Türklerin yerleşim yeri haline gelmiş, bu göçler neticesinde bölge Türkleşmiştir. Farklı Türk boylarının Harezm bölgesinde bir araya gelmesiyle yeni bir yazı dili ortaya çıkmıştır. Harezm Türkçesi olarak adlandırılan bu yazı dili sadece Karahanlı Türkçesinin klasik bir devamı olmakla kalmayıp aynı zamanda Oğuz ve Kıpçak Türkçesinin dil özelliklerini de içermektedir. Bu niteliğinden ötürü Harezm Türkçesi müşterek Orta Asya edebi dili olarak adlandırılmaktadır. Harezm bölgesinde bu edebi dil ile çok sayıda eser kaleme alınmıştır. Bunlardan birisi de İslami konuları içeren Mu’înü’l-Mürîd’dir. Harezm Türkçesinin teşekkülünde önemli rol oynayan Doğu, Batı ve Kuzey Türk lehçelerinin izlerini Mu’înü’l-Mürîd’de tespit etmek mümkündür. Bunu ortaya koymak için bu çalışmada Orhun Türkçesinin sesbilgisi, biçim bilgisi ve söz varlığı unsurları Eski Türk Yazıtlarından yaklaşık altı yüz yıl sonra yazılan Mu’inü’l-Mürid ile mukayese edilmiştir. Böylece, Türk dilinin gelişim seyri ile Türk dilinin kökleri arasındaki bağlantı örneklerle ortaya konulmuştur.
The Khwarezm region became a settlement for Turks in the 11th and 12th centuries, when Oghuz and Kipchak tribes and some nomadic Turkish families migrated to the region, as a result of these migrations, the Khwarezm region became Turkish area. A new written language was formed in the Khwarezm region thanks to the coming together of different Turkish tribes. This written language that called Khwarezmian Turkish is not only a classical continuation of Karakhanid Turkish but also includes the linguistic features of Oghuz and Kipchak Turkish. Because of this feature Khwarezmian Turkish is called the common Central Asian literary language. Many literary works were written in this literary language in the Khwarezm region. One of these is Mu'înü'l-Mürîd which contains Islamic topics. In Mu’înü’l-Mürîd, it is possible to detect traces of Eastern, Western and Northern Turkish dialects which played an significant role in the formation of Khwarezmian Turkish. To reveal this, in this study; the phonetics, morphology and vocabulary elements of Orkhon Turkic were collated with Mu'inü'l-Mürid which was written approximately six hundred years after the Old Turkic Inscriptions. Thus, the connection between the development of the Turkish language and the roots of the Turkish language is revealed with examples.
Field : Filoloji
Journal Type : Ulusal
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
