Abstract:

Kentleşme ve sanayileşme ile artan nüfus yoğunluğu, kamusal açık alanlara da yeni bir tanım getirmeyi gerektirmektedir. Modernizmin geleneksel kent merkezlerini de içine almasıyla; hayatın her alanında yaşanan hızlı değişimler, kamusal yaşamın öneminin azalmasına neden olmuştur. İletişim, ulaşım teknolojisi ve yeni ekonomik sistemlerin kentsel mekan örgütlenmesinde yarattığı değişimler, kamusal dış mekanları da bir dönüşüme sürüklemiştir. Eskişehir Hamamyolu Aksı, tarihi dokusu ve yapılarıyla günümüze de temas eden, geleneksel kamusal alandır. Hamamyolu bölgesi, kentin kuruluşundan bugüne “kent merkezi” olma özelliğini korumaktadır. Yeraltı sıcak su rezervleri bakımından zengin ve günümüzde de önemli ulaşım akslarına yakın konumlanan Hamamyolu Aksı’nda konut, ticaret ve park mekanlarında değişim olmuştur. Son yıllarda aks ve çeperlerinin, çöküntü bölgesi olması nedeniyle merkezi değerleri değişmiştir. Bu dönüşümlere rağmen günümüzde de, alt ve orta gelirli kentlinin barındığı ve alışveriş yaptığı yer olma özelliğindedir. Bu çalışmada, tarihsel süreçte Hamamyolu Aksı’ndaki yapılar ve açık alanlar, fotoğraflarla ve haritalarla incelenerek, günümüzdeki mevcut durum çerçevesinde alanın geçirdiği değişimdönüşüm araştırılmıştır. Yakın tarihte Eskişehir Odunpazarı Belediyesi tarafından Hamamyolu Aksı’nın yeniden düzenlenmesi gündeme gelmiştir. Yapılan çalışmadan görüleceği gibi, bölge üzerinde yapılan her yenileme, bölgeyi iyileştirme yerine alanın kent için olan anlamının biraz daha yitirilmesine sebep olmuştur. Bu çalışmanın amacı süreç içerisindeki değişimleri/yitirdiklerimizi ortaya koyarak yeniden yapılacak müdahalelere yol göstermek olacaktır. 

Keywords: