Özet:

Türk romanı, Çanakkale savaşını anlatma konusunda biraz geç kalmıştır. Bu gecikmeyi telafi etmek istercesine 1989’lardan sonra önemli bir ivme kazanmış ve çok sayıda Çanakkale romanı yayımlanmıştır. Bunların bir kısmı doğrudan Çanakkale savaşını konu ederken bir kısmı dolaylı olarak savaşa değinir. Türkiye’deki önemli tartışma konularından biri Mustafa Kemal’in Çanakkale savaşlarına etkisi, katkısıdır. Bu tartışma edebiyat alanında da vardır ve her bir edebiyatçı Mustafa Kemal’in Çanakkale savaşlarındaki önemi veya rolünü kendi zaviyesinden ele alır. Bu çalışmamızın amacı 1989’dan sonra yayımlanmış ve Çanakkale savaşlarını işleyen Çanakkale Mahşeri (1999), Zulüm Dağları Aşar Çanakkale İçinde (2000), Tarihe Sığmayan Destan Çanakkale (2003), Gelibolu Yenilmezlerin Yenildiği Yer (2004), Çanakkale’de Çocuklar da Savaştı (2006), Diriliş Çanakkale 1915 (2008), 57. Alay Çanakkale (2008), Çanakkale Askerine Rütbe Gerekmez (2017), Uzun Beyaz Bulut (2001) ve Şafakta Yanan Mumlar (2003) adlı romanlarda 25 Nisan 1915’te kara savaşları başlayıncaya kadar, Mustafa Kemal’e nasıl ve ne kadar yer verildiği veya ona nasıl bir misyon yüklendiğini ortaya koymaktır. İncelenen romanların hiçbirinde Mustafa Kemal’i eleştiren veya onu olumsuz gösteren bir ifade, bir örnek yoktur. Fakat her bir yazar Mustafa Kemal’i belli bir misyon ve ağırlıkta işlemiştir. Romanların tamamında Mustafa Kemal ileri görüşlü, çalışkan, iyi yetişmiş, vatanın geleceğinden endişelenen, gözünü budaktan sakınmayan, doğru stratejiler geliştiren bir kişi olarak yansıtıldığı rahatlıkla söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: