Özet:

İslam toplumlarının edebiyatlarında oldukça rağbet gören bir tür olan pendnâmeler; İslamî öğretileri, pratik ahlak kurallarını, bazı toplumsal olguları öğüt tarzıyla ele alan eserlerdir. Şairler ve yazarlar, kendi hayat tecrübelerini sonraki nesillere aktarmak amacıyla bu türden eserler yazmışlardır. Arap ve Fars edebiyatlarında olduğu gibi Türk edebiyatında da bu türden birçok eser kaleme alınmıştır. Türk edebiyatındaki pendnamelerin çoğu, Feridüddin Attâr’ın Pendnâme’sinin tercümesi, şerhi veya bundan esinlenerek yazılmış eserlerdir. Pendnâme’yi ilk olarak XVI. yüzyıl şairlerinden Sabâyî Türkçe’ye tercüme etmiştir. Sonraki yüzyıllarda da tercüme edilmeye devam edilen esere birçok şarih tarafından manzum ve mensur şerhler yazılmıştır. Bu çalışmada Pendnâme-i Attâr’ın manzum Türkçe tercümeleri üzerinde durulmuş ve bu tercüme geleneğinin bir parçası olan Seyyid Alî Rızâ’nın Riyâzü’r-Rızâ adlı Pendnâme tercümesi tanıtılmıştır. Ayrıca Riyâzü’r-Rızâ’nın Hasan Şuûrî’nin Pendnâme Tercümesi’yle olan benzerlikleri ve ortakl yönleri değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: