ASOS INDEKS
Türkçe yazıldığı gibi okunan bir dildir. Türkçenin günümüzde yaşayan çağdaş lehçelerinde de belirli imla kuralları olduğu ve kelimelerin bu imla esaslarında söylendiği gibi yazılıp, yazıldığı gibi de okunduğu görülür. Diğer bir ifadeyle edebî dilde yazıldığı gibi okunma özelliği, Türk lehçelerinde de yaygın olarak işletilir. Türk dilinin Oğuz Grubu lehçeleri arasında yer alan Türkmen Türkçesinin standart dilinde ise işletilen imla kaideleri ile okunuş/söyleyiş kuralları arasında belirli farklılıklar mevcuttur. Türkmen Türkçesi de çoğunlukla yazıldığı gibi okunsa da bu lehçenin bazı tipik özellikleri ve kurallara bağlanmış ancak yazıda gösterilmeyen bazı özel durumlar okunuşu belirler. Böylece hem imla ile okunuş hem de edebî söyleyiş arasında farklılıklar ortaya çıkar. Fakat bu farklılıklar sistemlidir ve kurallara bağlanmıştır. Bazıları imladan ama çoğunluğu Türkmen Türkçesinin yazıldığı gibi okunmamasından kaynaklı bu okunuş/söyleyiş farklılıkları hem kelime kök ve gövdelerinde hem de ekler ve eklerin kelime köklerine eklenmesinde görülür. Başta uzun ünlü olmak üzere, diğer bazı ünlü ve ünsüzlerin söyleniş biçimleri; ünlü yuvarlaklaşması, ünsüz benzeşmesi, ünlü türemesi gibi ses olaylarına bağlı doğru okuma ve söyleme kuralları her ne kadar yazıda gösterilmese de belirli bir sistem çerçevesinde işletilir. Bu kuralların bilinmesi Türkmen Türkçesinin öğrenimini ve doğru kullanımını kolaylaştıracaktır. Bu çalışmada Türkmen Türkçesinin standart dilinde yazıda gösterilmeyen doğru okuma biçimleri ve aynı zamanda edebî dil olarak Türkmen Türkçesinin konuşulması esnasında uyulması gereken doğru telaffuz şekilleri üzerinde durulacak; örneklerle buna dair kurallar tespit edilerektir.
Turkish is a language that is read as it is written. It is seen that there are certain spelling rules in the contemporary dialects of Turkish and that words are written as they are spoken and read as they are written in these spelling principles. In other words, the feature of reading as it is written in literary language is also widely practiced in Turkish dialects. In the standard language of Turkmen Turkish, which is among the Oghuz Group dialects of the Turkish language, there are certain differences between the spelling rules and the pronunciation rules. Although Turkmen Turkish is mostly read as it is written, some typical features of this dialect and some special cases that are bound to the rules but not shown in the article determine the pronunciation. Thus, differences arise between both spelling and pronunciation. But these differences are systematic and regulated. These pronunciation/pronunciation differences, some of which are due to spelling, but mostly due to the fact that Turkmen Turkish is not read as written, are seen both in the roots and stems of words and in the addition of suffixes and suffixes to word roots. Pronunciation of some other vowels and consonants, especially the long vowel; Although the correct reading and pronunciation rules due to sound events such as vowel rounding, consonant similarity, and vowel derivation are not shown in the article, they are operated within the framework of a certain system. Knowing these rules will facilitate the learning and correct use of Turkmen Turkish. In this study, the correct reading styles that are not shown in the standard language of Turkmen Turkish in the form of writing, as well as the correct pronunciation forms that should be followed while speaking Turkmen Turkish as a literary language, will be emphasized. By determining the rules for this with examples.
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
