Özet:

Ülkemizde %95 ve dünyada faaliyet gösteren şirketlerin %80’li kısmı aile şirketlerinden oluşmaktadır. Aile şirketlerinin başarısı, şirketlerin bir sonraki nesle başarılı bir şekilde devredilmesi, sadece şirketin geleceği açısından değil, ülke ekonomisi açısında da olumlu ve büyük bir etkiye sahiptir.  Küreselleşme sürecindeki günümüz dünyasında aile şirketlerinin başarısı ise kurumsallaşma süreci arasında doğrusal bir ilişki olduğu görülmektedir. Kurumsallaşma sürecini başarı ile tamamlayan aile şirketleri faaliyetlerini devam ettirirken, bu süreci başarılı bir şekilde yönetemeyen aile şirketleri yok olup gitmektedir. Kurumsallaşma sürecinin en önemli yapı taşlarından birini de insan kaynakları yönetim süreci oluşturmaktadır. Bu çalışma insan kaynakları departmanının gelişim süreci, bağımsız hareket edebilme ve kararlarını aile üyelerinin etkisinde kalmadan birim olarak kendi alabilmesinin aile şirketine ve çalışanlara yönelik etkileri ve sonuçları ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmada aile şirketlerinin genel özellikleri açıklanarak Eskişehir’de faaliyet gösteren, seramik sektöründe en büyük dördüncü ve Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu arasına girmeyi başarmış bir aile şirketinin başarısında insan kaynakları departmanının etkisi, insan kaynakları departmanının yönetim süreci tüm detayları ile değerlendirilerek ele alınmıştır. Çalışmanın teorik bölümünde başlangıçta aile şirketi kavramı değerlendirilmiş, bu alanda yapılan çalışmalar incelenerek yeni bir aile şirketi tanımı getirilmiştir. Aile şirketlerinin üstün ve zayıf yönleri mercek altına alınmış, aile şirketleri için kurumsallaşmanın neden önemli olduğu gerekçeleriyle açıklanmaya çalışılmıştır. Kurumsallaşma süreci içinde insan kaynakları yönetiminin aile şirketlerine yansımaları ve çağdaş insan kaynakları yönetim sistemleri ele alınmıştır. Araştırma bölümünde seçilen aile şirketinin temel iktisadi ve istatistiki bilgileri ve gelişim grafiği güncel veriler doğrultusunda incelenerek insan kaynakları yönetim süreci detaylı bir inceleme kapsamına alınmıştır. Bu kapsamda derinlemesine görüşme metodolojisi kullanılarak elde edilen verilerden titizlikle incelerek çıkarımlar yapılmış, departmanın kurumsallaşma ve aile baskısından ayrılmış bir şekilde yönetiminin olumlu ve olumsuz etkileri değerlendirilerek sonuçlar mercek altına alınmıştır.  Bu çalışmanın ayrıca bundan sonraki çalışmalar içinde özellikle araştırma ve inceleme metodolojisi açısından da kaynak bir çalışma oluşturması hedefiyle hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: