ASOS INDEKS
Atıf Sayısı
3
Görüntüleme
10
Türk Ticaret Kanunu m. 125 uyarınca tüzel kişilik tanınmış olan anonim şirketler, organlarının hukuken oluşmasıyla fiil ehliyetlerini kazanmakta ve Türk Medeni Kanunu m. 50/1 (İsviçre Medeni Kanunu m. 55/1) uyarınca iradelerini organları aracılığıyla açıklamaktadır. Tüzel kişinin bir parçası olan organın tüzel kişiyi temsil etmesi, borçlar hukuku anlamında bir temsil ilişkisine değil, kaynağını kanundan alan bir ilişkiye ve organ sıfatına bağlı bir yetkiye dayanmaktadır. TMK m. 50/2 (İMK m. 55/2) uyarınca organların tüzel kişiyi temsilen gerçekleştirdiği hukuki işlemler ile görevleri esnasında işledikleri hukuka aykırı fiillerinin tüzel kişiyi bağlaması nedeniyle organ kavramının kapsamının netleştirilmesi, anonim ortaklıklarda sorumluluk hukuku açısından önem arz eden bir husustur. Organ kavramının Türk ve İsviçre öğretisinde geniş olarak yorumlanması neticesinde kavramın kapsamına salt kanun, esas sözleşme veya iç yönerge gibi şirket içi düzenlemelerle teşkil eden şekli organlar (organe formel) değil böylesi bir düzenleme ile yetkilendirilmiş olmamasına rağmen fiilen organ görevi icra eden kişi(ler) de dahil edilmektedir. Bir diğer deyişle şeklen yetkilendirilmemiş olmasına rağmen yönetim ve temsil ile görevli organlara özgü işlevleri bağımsız olarak ve kendi sorumluluğu altında kullanarak şirketin iradesinin oluşumuna katılan kimseler fiili organ (organe de fait) olarak nitelendirilmektedir. Bunun yanında İsviçre öğretisinde ve İsviçre Federal Mahkemesi içtihatlarında harici şartlar esas alınarak görünüşe güven ilkesi uyarınca organ sıfatının kazanılabileceği ileri sürülmüş olup, bu kavram, dış görünüşte organ izlenimi veren organ (Organstellung durch/İnfolge Kundgabe veya organe apparent) olarak adlandırılmıştır. İsviçre doktrininde dış görünüşte organ izlenimi veren organ, kavramsal anlamda yaygın olarak kabul edilmekle birlikte işlem ve fiillerinin tüzel kişiye izafe edilmesi hususu halen tartışmalıdır.
Joint stock companies, having legal personalities provided under Article 125 of the Turkish Commercial Code, acquire their legal capacity once their organs are legally established and express their will through their organs in accordance with Article 50/1 Turkish Civil Code (Article 55/1 of the Swiss Civil Code). Representation of the legal entity by the organ, which makes a part of such legal entity, is not based on a representation relationship in the sense of the law of obligations, but on a relationship that stems from the law and the authority attributed to the capacity of organ. Since legal transactions carried out by the organs on behalf of the legal entity as well as unlawful acts committed by them during the performance of their duties bind the legal entity under Article 50/2 of the TCC (Art. 55/2 of the CC), it is noteworthy to clarify the scope of the concept of organ in terms of liability law in joint stock companies. As the concept of organ is broadly interpreted under Turkish and Swiss Law, the scope of the concept includes not only de jure organs (organe formel) established based on law, articles of association or internal company regulations such as internal directive but also person(s) acting as an organ despite not being authorized under such a regulation. In other words, persons performing management and representation functions reserved to organs, irrespective as to whether they have been formally appointed to do so, via participating in the formation of the company’s will, independently and under their own responsibility are defined as de facto organs (organe de fait). In addition, under Swiss doctrine and case law of the Swiss Federal Court, it is asserted that capacity of organ can be acquired based on external conditions pursuant to theory of trust and such concept is called as apparent organ (Organstellung durch/İnfolge Kundgabe/organe apparent). While this concept has been widely accepted among the Swiss scholars, binding effect of the transactions and actions performed by such organ remains still controversary.
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
