Özet:

Bir dili öteki dillerden ayıran ses ve şekil bilgisidir. Türk dili yerdaş yandaş karşıtlık düzeniyle birbirini var eden ve sınırlandıran bir ekleşme kültürüne sahip olduğu için diğer dillerden ayrılır. Bu nedenle eklerin fonksiyonlarının ve şekillerinin beraber incelenmesi bu dilin anlaşılması açısından önem taşımaktadır. Nitekim öncelik sonralık ilişkisiyle kelimeye eklenen ekler genel ve özel birçok çalışmanın konusu olmuştur. Bu çalışmada da ±DAn şekli ele alınmış, bu şeklin hangi fonksiyonlarda kullanıldığı edebi eserlerden hareketle ortaya konmaya çalışılmıştır. Gramer çalışmalarında genellikle fonksiyonu göz ardı edilerek sadece “ayrılma hal eki” olarak ele alınan ±DAn ekinin incelenen eserler tanıklığında hal eki fonksiyonunun yanında ilgi eki, sıfatlama eki, yapım eki ve zarf fiil eki fonksiyonlarına da sahip olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada başlıklar halinde ele alınan söz konusu eklerin ilk olarak dilciler tarafından nasıl ele alındığı ve nasıl ele alınması gerektiği tartışılacaktır. Daha sonra bu fonksiyonlara ait örnekler, eklerin alt fonksiyonlarının da tespitiyle yine başlıklar halinde sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler: