Özet:

Türkiye Türkçesi ve Türkmen Türkçesi Türk dilinin Güney-Batı lehçelerini oluştururlar. Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi ve Gagauz Türkçesi Batı Oğuz Türkçesi kolunu; Türkmen Türkçesi, Horasan Türkçesi ise Doğu Oğuz Türkçesi kolunu oluşturur. Türkmen Türkçesi bulunduğu konum ve etnik yapıya bağlı olarak Oğuz lehçelerinin özellikleri ile Kuzey-Doğu(Kıpçak) lehçelerinin bazı özelliklerini de taşır.   Türkler yüzyıllar içinde farklı coğrafî bölgelere yayılmışlardır. Bu sebeple birbirlerinden habersiz bir şekilde müşterek edebî ürünler meydana getirmişlerdir. Edebî ürünler içinde sözlü edebiyat geleneğinin önemli ürünlerinden birisi de atasözleridir. Atasözleri bir milletin ortak değerleridir. Bazı atasözlerinde benzerliklerin olmasının sebebi ortak duygu ve düşünceye sahip olunmasından kaynaklanmaktadır.   Her milletin kendine özgü atasözleri vardır. Atasözleri sosyoloji, psikoloji, tarih, halk bilimi gibi birçok alanı ilgilendirmektedir. Din ise sosyal hayatı ilgilendiren bir kurumdur. Toplumsal hayata yön veren din ile ilgili atasözlerinin kapsamı da çok geniştir.   Bu çalışmada Türkiye Türkçesi ve Türkmen Türkçesi atasözlerinde bulunan dinî terimler karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Türkçedeki dinî terimleri içeren atasözlerinin hem Türk lehçelerinde hem de başka dillerdeki dinî terimleri içeren atasözleri ile yapılabilecek olan araştırmalara bir katkıda bulunmak hedeflenmiştir. Tespit edilecek ortak atasözleri ile Türk ve Türkmen toplumunun dine bakış açılarındaki benzerlikler ile farklı coğrafyalarda olsalar dahi din olgusunun değişmediği ortaya konulmak istenmiştir. Belirlenecek olan farklı atasözlerinde ise yaşanılan coğrafyada diğer toplumlarla etkileşim sonucunda atasözlerinde nasıl değişimler olduğu belirlenerek Türkmen toplumunun daha yakından tanınacağı öngörülmeye çalışılmıştır.   Anahtar Kelimeler: Atasözleri, Türkmen Atasözleri, Dinî terimler.

Anahtar Kelimeler: