Özet:

Aile planlaması hizmetlerinin istenmeyen gebeliklerin ve aşırı doğurganlığın önüne geçerek anne-çocuk sağlığının korunması böylece toplumun sağlık düzeyinin yükseltilmesinde önemli rolü vardır. Bu araştırma evli kadınların aile planlaması yöntemleri hakkında bilgi düzeyleri ve davranışlarını değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak tasarlanmıştır. Araştırma Irak'ın Al-Rifai İlçesi’ndeki birinci basamak sağlık merkezlerinde Nisan-Temmuz 2022 tarihleri arasında 154 evli kadın ile yürütülmüştür. Veriler anket formu kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle araştırmacı tarafından toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizde ortalama±standart sapma, frekans ve yüzde değerleri, bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmış olup testlerin anlamlılık düzeyi için p<0,05 alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kadınların %26’sı 30-34 yaş aralığında, %57,1’i lise mezunu, %58,4’ü ev hanımı, %53,2’sinin geliri gidere eşit, %48,1’i ilçede yaşamakta, %64,9’unun 1-5 arası sayıda çocuğa sahip, %48,1’inin 1-5 yıl arası evli oldukları tespit edilmiştir. Kadınların %65,6’sının aile ‎planlaması yöntemi kullandığı ve aralarından %13,6’sının rahim içi araç, %38,3’ünün hap ve %11,7’sinin enjeksiyon ‎yöntemlerini kullandıkları saptanmıştır. Kadınların yaş, eğitim seviyesi, gelir arttıkça aile planlaması bilgi düzeyinin artış gösterdiği tespit edilmiştir (p<0,05). Ayrıca ev hanımlarının çalışanlara, ilçede yaşayan kadınların şehir merkezinde yaşayanlara ve çocuk sayısı fazla olan kadınların diğerlerine göre aile planlaması hakkında daha az bilgiye sahip oldukları belirlenmiştir. (p<0,05). Bu sonuçlar doğrultusunda, toplumun aile planlaması konusundaki bilgi seviyesini yükseltmek için yenilikçi, kapsamlı, eğitici programlar geliştirilmeli, bu programlara mümkün olduğunca çok kadının katılımının sağlanması hedeflenmelidir.

Anahtar Kelimeler: