Abstract:

Amaç Son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) renal fonksiyonların geri dönüşsüz kaybıdır. SDBY geliştiğinde hastaya hemodiyaliz, periton diyalizi veya böbrek transplantasyonu gibi renal replasman tedavilerinden birisi uygulanmaktadır. Uyku bozuklukları gündüz uyuklamaya, mental keskinliğin azalmasına, genel sağlığın ve fonksiyonların bozulmasına neden olur; böylece SDBY olan hastaların yaşam kalitesini de etkilemektedir. Bu çalışmada hemodializ, periton diyalizi uygulanan ve böbrek nakli olan hastalarda, uyku kalitesi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişki incelenmiştir. Gereç ve Yöntem Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültes, Araştırma ve Uygulama Hastanesi Diyaliz Ünitesi’nde 2011-2012 yılları arasında tedavi süreçleri devam eden toplam 117 hasta çalışmaya alındı. Her bir hastanın son bir aylık uyku kalitesini belirlemek için Pittsburg Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ve Epworth Uyku Skalası (EUS) ile Rolls Royce Yaşam Kalitesi Ölçeği yüz yüze görüşme ile hekimi tarafından uygulandı. Bulgular PUKİ sonuçlarına göre; hemodiyaliz hasta grubunda uyku kalitesi kötü olanların oranı %81,5, renal transplant hastalarında %80,8 iken periton diyalizi hasta gurubumuzda ise %82 idi. Rolls-Royce yaşam kalitesine (RRM) göre genel iyilik hali, fiziksel semptom ve aktivitelerin renal transplantlı hastalarda daha yüksek olduğu, uyku bozukluğunun en yüksek oranda hemodiyaliz hastalarında gözlendiği tesbit edildi. Sonuç Kronik böbrek yetmezliği, oldukça sık görülen önemli bir sağlık sorunudur. Bu hastalardaki uyku sorunları bireylerin öz-bakım gücünü azaltarak, yaşam kalitesini negatif yönde etkilemektedir. Bu nedenle, kronik bir hastalık olan SDBY hastaları arasında uyku sorunu bulunanların saptanıp sorunun nedenine yönelik yardım/tedavi almalarının sağlanması yaşam kalitesi açısından önem taşımaktadır.

Keywords: