Özet:

Camilla Adang, Tel Aviv Üniversitesi Arabic and Islamic Studies bölümünde görev yapan bir teologdur. Kendisinin Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslamla alakalı birçok çalışması bulunmaktadır. Bu bağlamda o, ilgili dinlerin kitapları, âlimleri ve fırkaları ile alakalı birçok analizler yapmıştır. Özellikle İbn Hazm, Zahiriler, Karailer ve Mutezile ile ilgili çalışmaları dikkate değerdir. Adang'ın İslam ve karşılaştırmalı ilahi dinler üzerine birçok çalışması olmasına rağmen, eserleri Türkçe’ye çevrilmediği için fazla bilinmemektedir. Bu çevirideki amacımız bir taraftan metnin önemine dikkat çekerken diğer taraftan da Adang’ın tanınırlığını artırmaya çalışmaktır. Çevirimiz Kitab-ı Mukaddes’in tahrifi ile alakalıdır. Adang tahrifi kronolojik olarak âlimlerin bakışlarıyla bizlere sunmuştur. Bu bağlamda kendisi; Ali b. Rabban et-Taberî, İbn Kuteybe, el-Taberî, Makdisî ve İbn Hazm’ı analiz etmiştir. İlk ele aldığı kişi İbn Rabban, kendisi hakkında İslam Ansiklopedisinde adından başka bir şey bulunmamasından dolayı önemlidir. Adang’ın bu çalışmasıyla İbn Rabban’ın künyesi, eseri ve yöntemiyle alakalı bilgi sahibi oluyoruz. Onunla ilgili dikkat çeken noktalardan biri ise Adang’ın onunla alakalı dönemde uygulanan vergi gibi durumlardan dolayı Müslüman olması iddiasıdır. Çalışmada Adang bu konuyu analiz etmiştir. Çalışmada öne çıkan mevzulardan birisi de ele alınan beş alimin tahrife yaklaşımı durumudur. Bu alimlerden ilk üçü yani; İbn Rabban, İbn Kuteybe ve Taberî tahrifin sadece yorumda olduğunu iddia etmişlerdir. Makdisî ve İbn Hazm ise metnin de tahrif edildiğini savunmuşlardır. Ancak yine de ikisinin de Hz. Muhammed’e atıfta bulunduğunu düşündükleri pasukları referans gösterdikleri görülmüştür. Doktora tezimi yazdığım sırada elime geçen bu kaynak Jacques Wardenburg editörlüğünde yayımlanmış “Muslim Perceptions of Other Religions” isimli kitapta bir bölüm olarak basılmış ve tarafımızca Türkçe’ye tercüme edilmiştir. Çevirinin okuyuculara ve ilim dünyasına katkıda bulunmasını temenni ederken; yazarın da daha fazla çalışmasının çevrilmesinin faydalı olacağı kanaatimi de paylaşmak isterim.

Anahtar Kelimeler: