Abstract:

Tüm dünyada, özellikle gelişmekte olan ülkelerde artan bilinçlenmeyle, insanların olmazsa olmaz temel ihtiyacı olan gıdalara yönelik talebi, daha sağlıklı ve daha güvenli alternatíflere yönelmistir. Aynı zamanda toplumsal sağlık amaçlarına, müşteri ihtiyaçlarına, uluslararası gıda güvenliği standartlarına uygun gıda güvenliği yönetimi, gıda kaynaklı hastalıkların arttığı bir dönemde önemini günden güne artırmaktadır. Bunun etkisi sonucu üreticilerin üretimde göze alabileceği maksimum risk düzeyi düşmüştür. Üretim, toplama, paketleme, depolama, işleme, dağıtım ve taşıma süreçlerinden oluşan gıda tedarik zinciri, en hassas ve kompleks işlemlerden bir tanesidir ve riskleri yüksektir. Tüketicilerin artan şeffaf bilgi talepleri ve gıda güvenliği endişelerinden dolayı geleneksel yöntemler gıda tedarik zinciri risk yönetimi için yetersiz kalmaktadır. Bu sebeple son yillarda tarim ve gida sektöründe, tüketicilerin güvenini korumak ve iyileştirmek için teknolojik araştırmalar ve çalışmalar hızlanmıştır. 2008 ’de Satoshi Nakamoto tarafından “Bitcoin: Eşten-eşe Elektronik Nakit Ödeme Sistemi” konulu teknik dökümanın yayınlanmasıyla birlikte, dünya, aracıların olmadığı ve transferlerin güvenli bir şekilde gerçekleştiği blokzincir teknolojisiyle tanıştı. İlerleyen yıllarda Vitalik Buterin tarafından Ethereum’un geliştirilmesi ve Akıllı Şözlesmeler kavramının blokzincir teknolojisi ile birlikte yorumlanmasıyla, taraflar arası sözleşmelerde şeffaflığın ve güvenilirliğin artması, aracıların ortadan kaldırılması gibi faydaları sayesinde blokzincir teknolojisi tüm sektörleri etkisi altına almaya başlamıştır. Blockzincir teknolojisi, başta işlevsiz kalmış finansal sistemlere çözüm getirmenin yanı sıra verilerin, güvenli ve hızlı şekilde aktarılmasına ihtiyaç duyulan tedarik zinciri yönetimine de alternatifler getirmektedir. Tarım ve gıda tedarik zincirinde kullanılan blockzincir uygulamaları, küresel açlik, gıda güvenliği, gıda bütünlüğü, gıda kaçakçılığı gibi sorunları çözmemizi sağlayacak bir teknoloji olarak karşımıza çıkmaktadır. İşte bu makale de blockzincir teknolojisinin tarım ve gıda tedarik zincirinde nasıl kullanılabileceği, artı yönleri, entegre edilmesi ve gelecekteki etkisi üzerine çalışılmıştır. Bu bildiride, blok zinciri teknolojisinin tedarik zincirinde nasıl kullanılabileceği, uygun blok zinciri platformunun nasıl seçileceği ve tarladan çatala takip, geri izleme gibi çözümlerin nasıl sağlanacağı incelenmiştir. Bloklara kaydedilen veriler incelenecek ve arka planda çalışma mekanizması tartışılacaktır.

Keywords: