Dolaylı vergiler ile enflasyon arasındaki ilişkiyi inceleyen teorik ve ampirik çalışmalar, bu değişkenlerin karşılıklı olarak birbirini etkileyebileceğine ilişkin kanıtlar sunmaktadır. Genel olarak, bu çift yönlü ilişkinin enflasyondan dolaylı vergilere doğru olan kısmını, enflasyonist bir sürecin vergi matrahı üzerindeki etkisi açıklamaktadır. Diğer taraftan, dolaylı vergilerin enflasyon üzerindeki etkisi ise, vergi oranlarındaki değişmelerin fiyatları değiştirmesinden kaynaklanmaktadır. Çalışmanın amacı, Türkiye’de enflasyon ve dolaylı vergiler arasındaki nedensellik ilişkisinin araştırılması ve enflasyonun azaltılmasında bir maliye politikası aracı olarak dolaylı vergilerin etkin olup olmadığının belirlenmesidir. Bu doğrultuda Türkiye’de 2004-2019 dönemi aylık verileri kullanılarak, enflasyon oranları ile dolaylı vergi gelirleri arasındaki nedensellik ilişkisi, VAR modellerine dayalı olarak gerçekleştirilen Granger ve Toda-Yamamoto (1995) nedensellik testleriyle araştırılmıştır. Elde edilen bulgular dolaylı vergi gelirleri ile üretici fiyat endeksi (ÜFE) arasında herhangi bir nedensellik ilişkisinin olmadığını, tüketici fiyat endeksi (TÜFE)’den dolaylı vergi gelirlerine doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğunu göstermektedir. Ayrıca ARDL-Sınır testi sonucu, TÜFE ile dolaylı vergi gelirleri arasında uzun dönemli bir ilişki olduğunu ve bu ilişkinin negatif olduğunu göstermektedir. Diğer bir ifadeyle incelenen dönemde enflasyon oranındaki bir artışın dolaylı vergi gelirlerinin reel değerini azalttığı görülmüştür.
Theoretical and empirical studies that study the relationship between indirect taxes and inflation provide evidence that these variables can interact with each other. In general, the part of this bilateral relationship that goes from inflation to indirect taxes is the impact of an inflationist process on the tax matrix. On the other hand, the influence of indirect taxes on inflation is due to the changes in tax rates in prices. The aim of the study is to investigate the causal relationship between inflation and indirect taxes in Turkey and to determine whether indirect taxes are effective as a means of financial policy in reducing inflation. In this regard; in Turkey, using monthly data for the period 2004-2019, the causality relationship between inflation rates and indirect tax revenues was studied by Granger and Toda-Yamamoto (1995) causality tests based on VAR models. The findings show that there is no causal relationship between indirect tax revenues and the producer price index, and that there is a one-way causal relationship towards indirect tax revenues from the consumer price index (TÜFE). Furthermore, the result of the ARDL-Border test shows that there is a long-term relationship between the TÜFE and the indirect tax revenues and that this relationship is negative. In other words, it was seen that an increase in inflation rate in the examined period reduced the real value of indirect tax revenues.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|