Özet:

Bu çalışma, medroksiprogesteron asetat (MAP) emdirilmiş sünger ile destekli co-synch protokolünün keçilerde sabit zamanlı suni tohumlama amacıyla kullanılabilirliğini belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Çalışmada, 45kg’ın üzerinde 25 baş sağmal Saanen ırkı keçi kullanıldı. Östrusun başlangıcı ve süresi arama tekeleri (n=3) ile belirlendi. Keçilerden 5 tanesi 60x106 donmuş motil spermatozoa içeren payetler ile tohumlanırken 20 tanesi ise 11,5x106 donmuş motil spermatozoa içeren payetler ile ikinci GnRH enjeksiyonu sırasında sabit zamanlı (intra-servikal ya da trans-servikal) tohumlandı. Sünger çıkarıldıktan sonraki 78 saat içinde keçilerin %100’ünde östrus belirlendi. Sünger çıkarıldıktan sonra östrusun başlangıcı, sonlanması ve süresi sırasıyla 37.2 saat, 69.1 saat ve 31.9 saattir. Her iki tohumlama dozu arasında (60x106 motil spermatozoa/payet ve 11,5x106 motil spermatozoa/payet) sırasıyla geri dönmeme (NRR30)ve gebelik oranı (%60 ve %25) ve (%40 ve %10) bakımından istatistiksel fark bulunmamıştır (P>0.05). Sonuç olarak aşım sezonu içinde progesteron emdirilmiş intra vaginal sünger ile desteklenen co-synch protokolünün keçilerde östrusları senkronize etmek amacıyla kullanılabileceği, progesteron kaynağının östrusları öne aldığı, östrusları daha kısa bir zaman diliminde toplulaştırdığı, sabit zamanlı tohumlamalarda yüksek oranda motil spermatozoa kullanımının daha uygun olduğu kanısına varılmıştır. Yüksek dozda (250x106-500x106 motil spermatozoa/payet) motil spermatozoa içeren tohumlama dozları kullanılarak, folliküler gelişmenin ve ovulasyonun ultrason ve hormon bulguları ile izlenerek en uygun sabit zamanlı tohumlama zamanının belirlenmesi ile fertilite sonuçları artırılabilir. Bu fikirlerin daha geniş saha çalışmaları ile doğrulanması gerekir

Anahtar Kelimeler: