Özet:

Pyrus sericensis (Serik armudu) ülkemizde yetişen endemik bir türdür. Bu çalışmada, hıyar, patates ve elmadaki bitki patojeni olan (Fusarium oxysproum f.sp. cucumerium, Sclerotinia sclerotiorum, Rhizoctonia solani ve Monillia fructigena) karşı serik armudunun yaprak ve meyve kısımlarından elde edilen ethanol ekstraktlarının biyofungusidal aktivitesi araştırılmıştır. Bitki ekstraktlarının biofungisidal aktiviteleri in vitro koşullar altında belirlenmiştir. Test edilen bitki patojenlerine karşı 0.1, 0.5, 1, 2, 5 mg/ml'lik dozları ile denemeler gerçekleştirilmiştir. Denemde agar petri metodu kullanılmıştır. Fungusların ekstraktlara karşı aktivite değerleri miselyum gelişimi, miselyum gelişim engellemesi, lethal doz olarak hesaplanmıştır. Ekstrakların, F. oxysproum f.sp. cucumerium, S. sclerotiorum ve M. fructigena bitki patojenlerine karşı farklı oranlarda biyofungisidal aktivite göstertirmişlerdir. Ancak, ekstraktlarda R. solani bitki patojenine karşı her hangi bir aktivite gözlemlenmemiştir. En yüksek etki, yaprak ekstraktının 5mg/ml’lik dozunda %100 oranında miselyal gelişimi engellemesiyle M. fructigena bitki patojenine karşı olmuştur. Bitki ekstraklarına karşı en hassas olan patojen türüde M. fructigena olarak belirlenmiştir. M. fructigena için lethal doz (LD50), yaprak ekstraktında 0.48 mg/ml ve meyve ekstraktında 0.72 mg/ml olarak hesaplanmıştır. Diğer patojenlere karşıda lethal doz (LD50) hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, P. sericensis yaprak ve meyve ekstraktının, bitki patojenlerinin kontrolünde biyofungusidal etkilere sahip olduğu bulunmuştur. Bitki ekstraktları ile yapılan çalışmalar yeni alternatif biyofungusidal maddeler elde etmek açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler: