Özet:

18. yüzyılda, ticari işlemler ile ilgili muhasebe kayıtları Osmanlı devlet muhasebe sisteminin önemli bir parçası olan Merdiven yöntemi ile kaydedilmekteydi. Bu çalışma Merdiven yönteminin belirli bir ticari işlemdeki yeterliliğini ölçmeyi hedeflemektedir. Araştırmaya konu olan muhasebe kayıtları karşılaştırma yapılabilmesi amacıyla, hem Merdiven yöntemi, hem de çift yanlı kayıt yöntemine uygun olacak şekilde tercüme edilmiştir. Ayrıca çalışmada, Merdiven yönteminin basitliği ve etkililiğinin gösterilmesi amacıyla genel kabul görmüş muhasebe kuralları ve prensipleri ile Merdiven yöntemi arasında da karşılaştırma yapılmıştır. Muhasebe kayıtları, 18. yüzyılın ilk yıllarında Kuzey Bulgaristan’dan demir cevheri satın alımını ve bu cevherin İstanbul’daki imparatorluk tersanesine ve imparatorluk tophanesine sevkiyatını konu alan 8 aylık bir anlaşmayı içermektedir.

Anahtar Kelimeler: