Atıf Sayısı
2
Görüntüleme
18
İndirme
5
Tarih açısından söz yazıdan çok önce meydana geldiği için sözlü kültür ürünleri daha eskidir.Destanlar, şiirler, oyunlar, halk hikâyeleri ve mitler gibi geçmişten kalan sözlü kültür ürünleri bütüntoplumlarda bulunmaktadır. Sözlü kültür ve edebiyat ürünleri bireylerin belleğinde her zaman hazırbulunduğu için konar göçer yaşayan toplumlarda bu ürünlerin oluşumu, kullanımı ve uygulanmasıdaha kolay ve hesaplıdır . Bu nedenle Orta Asya Türk soylu halklarının sözlü kültür ve edebiyatıyazılı kültür ürünlerine göre daha çeşitli ve daha zengindir. Bu zengin sözlü kültür geleneğinde vatan,anne, çocuk ve sevgiliye karşı besledikleri sevgi ve aşk duygularını çeşitli destanlar, jırlar, hikâyelerşeklinde nesilden nesile aktarmışlardır.Doğa ile iç içe yaşayan göçebe Kazaklar taşıdıkları kültürel ve manevi değerlerini ne doğal afetlerdene de sosyal-siyasi ve ekonomik buhranlarda kaybetmiş ve bu değerleri koruma yollarını bilmişlerdir.Onlar, asırlar boyu ağızdan ağıza, kuşaktan kuşağa destanlar, hikâyeler, masallar, jırlar, atasözleri,ağıtlar ve alkış kargış şeklinde aktarılmış günümüze kadar ulaşmışlardır. Orta Asya bozkırlarındahayatta kalma ve zorluklar ile mücadelelerinde gösterdikleri kahramanlık ve bahadırlıklarını AlpamısBatır, Kobılandı Batır, Karasay Batır gibi destanlarda ve jırlarda söze dökmüşlerdir .İslamiyet’i kabul ettikten sonra İslam dininin temellerini ve şartlarını öğretmek, Peygamberimizinsünnetini, O’na ve sahabelere karşı sevgi ve saygıyı öğretmek ve yaymak için Kazak batırlıkjırları denilen kahramanlık destanları arasında dini destanlar da görülmeye başladı. Dini destanlararasında Allah ve Peygamber efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) sevgisini, Müslümanlık , adalet,sadakat, dürüstlük, mertlik ve cesaret, güzel ahlak gibi ananeleri aşılayan Hz. Ali (r.a.)’nin savaşları,kahramanlık ve fedakarlıklarının anlatıldığı cenknâmeler tüm Müslümanlar tarafından büyük sevgiile bilinen ve anlatılan destanlardandır. Çalışmada, özel koleksiyonlarda, Almatı kütüphanelerininNadir ve Yazma Eserler Bölümünde kayıtlı olan Hz. Ali’nin cenknâmelerinin matbu (Boztorgay,Dariga Kız, Hz. Ali Cengi, Kıssa-i Saranbay , ...) ve yazma nüshalarından (Salsal ve Kıssa-i Risale-iCenknâme-i Şah-i Merdan) gibi metinlerden örnekler vererek muhteva , dil ve tür özelliklerindenbahsederek bu metinlerin incelenip araştırılmasına dikkat çekmeye çalışılacaktır.Anahtar Kelimeler: Sözlü Gelenek, Kazak Sözlü Kültürü, Batırlık Jırları, Hz. Ali Cenknâmeleri
From the point of view of history, verbal cultural products are more ancient because they occurred far before the word writing.The verbal cultural products that remain from the past, such as deestans, poems, games, folk stories and myths, are found in all communities. As verbal culture and literary products are always in the memory of individuals, the formation, use and implementation of these products in communities that live in immigrants is easier and more accountable. Therefore, Central Asia is more diverse and rich than the oral culture and literary cultural products of the noble Turkish peoples. In this rich verbal culture tradition, the feelings of love and love they feed to the mother, mother, child and lover have been transmitted from generation to generation in various stories, narratives and stories. The Kazak have lost their cultural and spiritual values not to natural disasters nor to social-political and economic disasters, and they have known how to preserve these values.They have reached the present day for centuries, transmitted from mouth to mouth, from generation to generation in the form of narratives, stories, fairy tales, jirs, speeches, papers and praise mixture. In the middle of Asia, the heroism and the harshness they show in their struggles and difficulties have been spelled in the castles and jars such as Alpamis, Kobuldan, Karasay, and Alpamis. After the acceptance of Islam, religious histes began to be seen among the heroic histes called the Kazak bathtubs to teach the foundations and conditions of the Islamic religion, to teach and spread the Sunnah of our Prophet, love and respect for Him and his fellow men. God and the Prophet (peace and blessings be upon him) by Muhammad (s.a.v.) His love, Muslims, justice, loyalty, honesty, courage, and good morality. Ali (r.a.)’s wars, heroism and sacrifices are among the stories known and told by all Muslims with great love. In the study, in private collections, in the Almaty library's Nadir and Writing Works section of the Hz. The worship of Ali (Boztorgay, Dariga Girl, Hz. In the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) and the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him). by Ali Jenknami
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
