Özet:

Bir kamu hizmeti yürütme modeli olarak Kamu Özel İşbirliği (KÖİ), 1990'larda Birleşik Krallık'ta ortaya çıktıktan sonra oldukça dinamik bir süreç yaşamış ve dünyada hızla yayılmıştır. Bu süreçte KÖİ, çok farklı ekonomik gelişmişlik seviyelerindeki ülkelerde ve çok çeşitli sektörlerde uygulanmıştır. Bu süreçte de çeşitli yönlerden eleştirilere maruz kalmıştır. Hükümetler bu eleştiriler ile ekonomik, siyasal veya sosyal alanlarda yaşanan gelişmelere bağlı olarak zaman zaman KÖİ politikalarında değişikliklere gitmişler ve bu alandaki yatırım oranlarını değiştirmişlerdir. Hükümetlerin KÖİ konusundaki eğilimlerinin tespiti, hükümetlerce geçmişte ve günümüzde mevcut olan KÖİ yatırımlarının analiz edilmesi ile mümkün olabilir. Bu çalışmada Avrupa Birliği’nin seçilmiş bazı ülkelerinde ve Türkiye’de gerçekleştirilmiş olan KÖİ yatırımları karşılaştırmalı olarak analiz edilmektedir. KÖİ'nin temel özellikleri göz önüne alınarak devletlerin geçmiş ve güncel yatırım değerleri ile gelecekteki KÖİ uygulamaları konusunda çıkarımlarda bulunulmaktadır. Araştırmada, AB'ninyüksek Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)oranlarına sahip olan Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, Türkiye ve Hollanda örnekleri incelenmektedir. Bu ülkelerdeçok KÖİ yatırımı yapılan ulaştırma, sağlık, eğitim, çevre, kamu düzeni ve güvenliği ile diğer sektörlerde KÖİ proje sayıları ve KÖİ yatırım değerleri karşılaştırılmakta ve analiz edilmektedir. Araştırma 1993-2017 yılları (1993 ve 2017 dâhil) arasındaki 25 yıllık dönemi kapsamaktadır. Söz konusu dönem beşer (5'er) yıllık alt dönemlere ayrılmakta, dönemlere göre KÖİ yatırımlarının değişim seyri analiz edilmekte ve KÖİ konusundaki eğilimlerin tespiti yapılmaktadır. Araştırmanın bulgular bölümünde kullanılan KÖİ yatırımlarına ilişkin veriler European PPP Expertise Centre (EPEC) veritabanından (http://data.eib.org/epec/) alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: