Özet:

Albendazol (ABZ), rikobendazol (RBZ) ve eprinomektin (EPM) sığır, koyun ve keçilerde yaygın olarak kullanılan antiparaziter ilaçlardandır. ABZ karaciğerde okside olarak RBZ aktif metabolite dönüşür. Bu çalışmada, ABZ, RBZ ve EPM'nin karaciğer enzimlerinden sitozolik β-glukozidaz aktivitesine etkileri araştırıldı. Bunun için sitozolik β-glukozidaz kuzu karaciğerinden saflaştırıldı. Saflaştırma işlemi amonyum sülfat çöktürme ve hidrofobik etkileşim kromatografisi yöntemleriyle iki aşmada gerçekleştirildi. İşlemler sonunda enzimin %10.7 verimle 26.7 kat saflaştırıldığı hesaplandı. Saflaştırılan enzim sülfat poliakrilamid jel elektroforezi (SDS-PAGE)'de yaklaşık 55 kDa'da tek bant olarak görüntülendi. ABZ, RBZ ve EPM'in saflaştırılan kuzu karaciğer sitozolik β-glukozidazına in vitro etkisi p/o-NPG substratları kullanılarak tespit edildi. İlaçların inhibisyon etkisinin belirlenmesi için % aktiviteye karşı ilaç konsantrasyonu grafiği kullanıldı. Her iki substrat kullanılarak yapılan çalışmada ABZ'ün enzim aktivitesini değiştirmediği tespit edildi. EPM'in enzim aktivitesini düşürdüğü ancak etkisinin kuvvetli olmadığı görüldü. RBZ'ün ise enzimi inhibe ettiği belirlendi. Enzim aktivitesini yarıya düşüren RBZ konsantrasyon değerlerinin p/o-NPG substratları için sırasıyla 4.8 ve 5.9 mM olduğu tespit edildi. RBZ'ün hem p-NPG hem de o-NPG substratları varlığında enzimi yarışmalı olarak inhibe ettiği belirlendi ve Ki değerlerinin sırasıyla 3.9x10-5±0.3x10-5 ile 1.5x10-5±0.1x10-5 olduğu hesaplandı. Bu çalışmada ABZ ve EPM'in kuzu karaciğer sitozolik β-glukozidazını inhibe etmezken RBZ'ün enzimi inhibe ettiği tespit edildi. Ancak ABZ'ün de in vivo ortamda çok hızlı bir şekilde RBZ'e metabolize olması ABZ'ün de enzim aktivitesini dolaylı olarak olumsuz etkileyeceğini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler: