Views
15
Downloands
7
Son 10 yıldır psikoloji alanında kendini gösteren ve alanı derinden sarsan tekrarlama krizi, psikolojinin her alt alanını, araştırma bulgularını ve genel kabullerini yeniden değerlendirmesi için harekete geçirmiştir. Klinik psikoloji alanının geç de olsa tekrarlama krizi tartışmalarına katılmaya başladığı görülmektedir. Uzun yıllardır gerçekleştirilen psikoterapi etkililik (efficacy) çalışmaları, klinik psikoloji içindeki başlıca deneysel alanlardan birini oluşturmaktadır. Psikoterapi etkililik çalışmaları çeşitli psikolojik tedavilerin psikolojik rahatsızlıklar üzerindeki etkilerini değerlendirmek için gerçekleştirilmektedir. Tekrarlama krizi bağlamında ortaya çıkan bulgular, psikoterapilerin etkililiklerini değerlendirmek için sıkça kullanılan seçkisiz kontrollü çalışmaların ve bu çalışmaların sonuçlarının toplu olarak değerlendirilmesine yardımcı olan meta-analizlerin pek çok yöntemsel problem ve yanlılık içerdiğini ortaya çıkarmıştır. Seçkisiz kontrollü çalışmalar düşük örneklem sayısı, bağlılık yanlılığı, seçici sonuç raporlama, örnekleme dahil etme ya da dışarıda bırakma kriterlerinin katılığı, kontrol grubu olarak bekleme listesi kullanımı, seçkisizleştirme ve körleştirme sorunları, çalışmayı bırakan katılımcıların analizlere dahil edilmemesi ve psikoterapist etkilerinin ihmal edilmesi gibi problemler ve yanlılıklar içermektedir. Meta-analizler ile ilişkili başlıca sorunlar ise yayın yanlılığı ve düşük kaliteli çalışmaların meta-analizlere dahil edilmesidir. Tüm bu durumlar psikoterapilerin olumlu etkilerini olduğundan daha yüksek gösterirken, edinilen bulguların sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesini engellemektedir. Uzun yıllardır gerçekleştirilen çalışmalar, psikoterapilerin çeşitli psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde tercih edilebilecek etkili araçlar olduğunu göstermektedir. Ancak dikkat edilmesi gereken iki önemli husus vardır. Bunlardan ilki psikoterapilerin etkililiğini gösteren çalışmaların yöntemsel anlamda güncel bilimsel standartları yakalamakta zorlanmasıdır. İkinci önemli husus ise psikoterapilerin gerçek etkilerinin çalışmalarda bulunan etkilerden daha az olabileceğidir. Bu derleme makalesinin amacı, psikoterapi etkililik çalışmalarını ve meta-analizleri etkileyen yöntemsel problemlere ve onların çözümlerine değinerek klinik psikoloji alanında bu konuda ortaya çıkan farkındalığın arttırılmasına ve gerçekleştirilecek çalışmaların yöntemsel olarak güçlendirilmesine yardımcı olmaktır.
In the last ten years, the replication crisis, which has manifested itself and shaken the field of psychology profoundly, has led researchers in every subfield of psychology to reconsider research findings and general assumptions. Though late to this trend, clinical psychology researchers have started to participate in these discussions. Psychotherapy efficacy studies, carried out over many years, constitute a major experimental area of clinical psychology. Psychotherapy efficacy studies are conducted to evaluate the effects of psychological treatments on various mental disorders. The findings of the replication crisis indicate that randomized controlled trials, which are frequently used to examine the efficacy of psychotherapies and meta-analyses that help evaluate the results of randomized controlled trials, have several methodological problems and biases. Randomized controlled trials have problems and biases such as low sample size, allegiance bias, selective outcome reporting, strictness of inclusion or exclusion criteria, using wait-list as a control group, problems of randomization and blinding, exclusion of drop-out subjects from the analyses, and ignoring psychotherapists effects. The main methodological issues of meta-analyses are related to publication bias and the inclusion of low-quality studies in meta-analyses. Research over the years has demonstrated that psychotherapies are effective tools for treating various mental disorders. However, there are two critical points to note. First, the studies showing the efficacy of psychotherapies barely meet current scientific methodological standards. Second, the real-life effectiveness of psychotherapies may be lower than those found in clinical trials. This review article aims to increase awareness regarding replication crisis within the field of clinical psychology and strengthen the methodological approach of future studies by addressing the methodological problems of and suggesting solutions for psychotherapy efficacy studies/meta-analyses
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
