Abstract:

İngiliz politik tiyatrosu, edebi bir bildiri olmaksızın, 1960’ların sonlarında, bir grup sol görüşlü oyun yazarının politik farkındalıkla yazdığı oyunlarıyla çağdaş İngiliz sahnesindeki yerini aldı. Bu tiyatro, söz konusu oyun yazarlarının kendi ülkelerinde İşçi Partisi politikaları, dünyada da Vietnam Savaşı, Paris’teki öğrenci ayaklanmaları, Sovyet Rusya’nun Macaristan’a ve Çekoslavakya’ya müdahalesi gibi olaylar karşısındaki hayal kırıklığını yansıtmaktadır. İngiliz politik tiyatrosu oyun yazarları açık bir şekilde politik oyunlar yazdılar ve oyunlarını, ilk planda, gezici, tiyatroyu halkın ayağına götüren “fringe” tiyatro kumpanyaları aracılığıyla sergilediler. Bertolt Brecht, İngiliz politik tiyatrosunun gelişimi üzerinde en önemli etkisi olan isimlerden biriydi ama bu gerçek politik tiyatro oyun yazarları tarafından çoğu zaman inkar edilmekteydi. Brecht’in etkisi, tiyatro kumpanyası Berliner Ensemble’ın 1958’de Londra’yı ziyaretinden de önceye, II. Dünya Savaşı öncesine dayanmaktadır. 1950’ler ve 1960’lardaki İngiliz oyun yazarları ve yönetmenleri Brecht’in eserlerini hem İngiltere’de hem de Almanya’da görüp tanıma imkanı buldular ve İngiliz sahnesine de Brecht’in epic tiyatrosunu tanıttılar. İşte bu oyun yazarlarının ve yönetmenlerinin dönemi İngiltere’de politik tiyatronun gelişiminin öncülüğünü yaptı. Politik tiyatro oyun yazarları kabul etmese de Brecht’in epic tiyatrosu, İngiliz politik tiyatrosu üzerinde edebi anlamda etkisi olan en önemli unsurlardan biridir. Bu çalışma, öncelikle İngiliz politik tiyatrosunun gelişiminden kısaca bahsedecek ve sonrasında Brecht’in epic tiyatrosunun İngiliz politik tiyatro oyun yazarlarını ne kadar etkilediğini gün ışığına çıkaracaktır. En son olarak da, önde gelen politik tiyatro oyun yazarlarından biri olan David Hare’in Fanshen (1975) adlı oyunundaki Brecht etkilerini araştırıp gözler önüne serecektir.

Keywords: