Abstract:

Bilindiği gibi Arap dil grameri nahiv/sentaks yani cümle bilgisi ve sarf/morfoloji yani kelime bilgisi olmak üzere iki temel ilim dalından müteşekkildir. Nahiv ilmi kelimenin cümle içindeki işlevini ve cümleye kattığı mana üzerinde dururken; sarf ilmi kelimeyi müstakil olarak kök ve ek bakımından, şekil ve biçim açısından ve bulunduğu bab yönüyle ele alır. Sarf ilminde sülasi mücerret fiillerin altı babı bulunmaktadır. Yani herhangi sülasi bir mücerret fiilin fae’l-fiili mazi ve muzaride altı değişik biçimde harekelenmektedir. Bu farklı harekelenme de anlam üzerinde etki ederek aynı kök harfin daha zengin anlamları ihtiva etmesine olanak sunmaktadır. Biz de bu çalışmamızda toplam 15 fiil üzerinde kök harfleri aynı olmasına rağmen babları yani mazi ve muzaride orta harflerinin harekelerinin farklı olması suretiyle meydana gelen anlam değişimlerini ve mana farklılıklarını inceledik. Çalışmamızda sülasi mücerret fiillerden 15 maddeyi tablolar halinde mazi, muzari ve mastarlarını vererek muhtelif bablardaki anlam değişimlerini ortaya koymaya çalıştık. Her maddenin altında tabloyu tahlil ederek babların anlamsal değişimlere yansımalarını değerlendirmeye tabi tuttuk.

Keywords: