Özet:

Kamu hizmetinin sunulabilmesi ve hukuka uygun bir şekilde yürütülebilmesi için bu görevi layığıyla yürütebilecek uygun kişilerin kamu görevliliğine seçilmesi gereklidir. Bunun sağlanmasının yollarından birisi de kamu görevine ilk defa veya yeniden girecek kişiler hakkında gerek güvenlik soruşturması gerekse de arşiv araştırmasının yapılmasıdır. Çalışmamızda hukukumuzda, özellikle kamu görevlileri bakımından, oldukça önemli hale gelen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kavramları üzerinde durulacaktır. Bu araştırmaların ceza muhakemesi sürecinde verilen kararlara değinmesi bir tarafa, kişilerin işledikleri suç teşkil eden fiillerinin de bu araştırmalara yansıması dolayısıyla konu ceza hukuku cephesinden de ele alınmalıdır. 4045 sayılı Kanun’un birinci maddesine 2018 yılında yeni bir hüküm eklenerek güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapacak makamlara diğer idari makamlardaki her türlü bilgi ve belge ile mahkeme kararlarına ve ceza soruşturma ve kovuşturmalarına konu olgulara erişim konusunda geniş bir yetki verilmiştir. Ancak AYM (Anayasa Mahkemesi) soyut norm denetimi yoluyla önüne gelen bu düzenlemeleri Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiştir. Kanunda güvenlik soruşturmalarında kişisel verilerin korunmasına ilişkin bir hükmün bulunmayışı Anayasa Mahkemesinin iptal kararları vermesindeki temel etken olmuştur. Mevcut hukuki boşluğu gidermek amacıyla AYM kararlarındaki gerekçeler de dikkate alınarak 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: