Özet:

Bu çalışmanın amacı fen alanındaki öğretmen adaylarının Genel Kimya ders kitaplarındaki kimyasal gösterimleri (makroskobik, tanecik ve sembolik seviyede) anlama düzeylerini belirlemektir. Bu amaçla nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılarak gerçekleştirilen çalışmanın katılımcıları dokuz öğretmen adayıdır (altı fen bilgisi ve üç kimya). Öğretmen adaylarının kimyasal gösterimleri anlama düzeylerini belirlemek için Genel Kimya ders kitaplarından 23 adet gösterim (16 adet tekli ve 7 adet çoklu) seçilerek bu gösterimler ile ilgili yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler yoluyla elde edilen verilerin içerik analizinde alanyazında öğrencilerin çeşitli konulardaki anlayışlarını analiz etmek için kullanılan “doğru”, “kısmen doğru” ve “yanlış” kodlarından yararlanılmıştır. Analiz sonuçları öğretmen adaylarının büyük bir çoğunluğunun tekli gösterimlerde makroskobik boyut hakkında daha çok doğru anlayışa sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca, katılımcıların tanecik boyutu ve çoklu gösterimleri anlamada ve tanımlamada zorluk yaşadıkları belirlenmiştir. Öğretmen adayları için çoklu gösterimleri tanımak tekli gösterimlere göre daha zordur. Çoklu gösterimler içinde yer alan tekli gösterimleri tanımada ise öğretmen adaylarının makroskobik boyutta tanecik ve sembolik boyutlara göre daha iyi olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında, makroskobik boyuttaki gösterimleri doğru tanımlamada fen bilgisi öğretmen adayları ve tanecik boyuttaki gösterimleri doğru tanımlamada kimya öğretmen adayları diğer gruplara göre daha başarılıdırlar. Fen bilgisi eğitimi 2. sınıf öğretmen adayları sembolik boyuttaki gösterimlerde ve fen bilgisi eğitimi 1. sınıf öğretmen adayları çoklu gösterimleri doğru tanımlamada en fazla zorluk yaşayan gruplar olmuştur. Araştırmanın sonuçlarından yola çıkarak fen öğretmen eğitimcileri ve fen eğitimi araştırmacıları için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: