Abstract:

Kazak Türkçesinde seslenme ve hitap kendine özgü biçimde, çeşitli unsurlar aracılığıyla yapılmaktadır. Bu nedenle hitap söz olarak kullanılan sözcükler ele alınmış ve konuyla ilgili söz varlığı tespit edilmiştir. Çalışmada seslenme ve hitap sözlerin yapısı incelenmiş ve bu sözcüklerin hangi durumlarda kullanıldığı üzerine bilgiler verilmiştir. Hitap sözlerin sonunda çeşitli eklerin kullanıldığı dikkati çekmiş ve kullanılan eklerin işlevleri üzerine çıkarımlarda bulunulmuştur. Elde edilen söz varlığı sözcüklerin sonunda yer alan eklere göre sınıflandırılmıştır. Çalışmada hem hitap sözün anlamı açıklanmış hem de hitap sözlerin oluşturulma mantığının daha iyi anlaşılması için sözcüklerin ek almadan önceki anlamlarına, açıklamalarda yer verilmiştir. Kazak Türkçesinde seslenme ve hitap sözler, ḳaratpa sözler şeklinde geçmektedir. Seslenme ve hitap sözler sevgi, saygı, beğenme ve nezaket gibi anlamları içinde barındırdığı gibi saygısızlık, nefret, kabalık, beğenmeme gibi durumları da ifade edebilmektedir. Bu çalışma Kazak Türkçesinde sevgi, saygı, nezaket ve beğenme gibi pozitif durumları ve hisleri taşıyan söz varlığıyla sınırlı tutulmuştur. Kabalık, nezaketsizlik ifade eden söz varlığına çalışmada yer verilmemiştir.

Keywords: