Özet:

The aim of this study is to determine whether the corporate ethical values that enterprises possess are influenced by accounting professionals on their personal ethical judgments and whether this effect differs according to certain demographic and corporate criteria. The majority of literary studies seeking to determine the factors that affect the ethical judgment of the accountant's profession are focused only on demographic factors. However, the demographic and corporate factors that influence ethical judgments are complementary to each other. The sample of the research carried out in accordance with the purpose of the study consists of 271 dependent accounting professionals registered in the Kayseri SMMM Chamber. The data was obtained with the help of the survey consisting of scales that were previously tested for reliability and validity. Multiple regression analysis and structural equality modeling have been applied to test the research's models and hypotheses. Research findings have found that corporate ethical values have a significant impact on personal ethical judgments and that higher level of corporate ethical value ensures that the professional member has a stricter personal ethical judgment. According to the research findings, there is also a meaningful relationship between gender and position in the institution and personal ethical judgments, and in companies with a high ethical climate, in the event of a female member of the senior management team, the accounting professional will have a very strict ethical position.

Anahtar Kelimeler:

Özet:

Bu çalışmanın amacı; işletmelerin sahip olduğu kurumsal etik değerlerin muhasebe meslek mensuplarının kişisel etik yargıları üzerindeki etkisinin ve bu etkinin bazı demografik ve işletme ile ilgili kriterlere göre farklılık gösterip göstermediğinin tespit edilmesidir. Muhasebe meslek mensubunun etik yargısını etkileyen faktörleri belirlemeye çalışan literatürdeki çalışmaların büyük bir kısmında sadece demografik faktörlere odaklanılmaktadır. Hâlbuki etik yargıları etkileyen demografik ve kurumsal faktörler birbirini tamamlayıcı niteliktedir. Çalışmanın amacı doğrultusunda gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini, Kayseri SMMM Odası’na kayıtlı 271 adet bağımlı çalışan muhasebe meslek mensubu oluşturmaktadır. Veriler, daha önce güvenilirliği ve geçerliliği test edilen ölçeklerden oluşan anket yardımıyla elde edilmiştir. Araştırmanın model ve hipotezlerini test etmek için çoklu regresyon analizi ve yapısal eşitlik modellemesi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre kurumsal etik değerlerin kişisel etik yargılar üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmakta olup; yüksek seviyedeki kurumsal etik değerin meslek mensubunun daha sıkı bir kişisel etik yargıya sahip olmasını sağladığı görülmüştür. Araştırma bulguları doğrultusunda ayrıca cinsiyet ve kurumdaki pozisyon ile kişisel etik yargılar arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu ve üst yönetim ekibinde kadın üye bulunması durumunda yüksek bir etik iklime sahip işletmelerde muhasebe meslek mensubunun oldukça katı bir etik duruşa sahip olacağı da tespit edilmiştir.