Özet:

Bu çalışmada EPDK’nın konutlarda yüzde 127’e varan kademeli zam kararı üzerine, iktisadi kamu hizmetlerinin niteliği ve bu hizmetlere hâkim ilkeler çerçevesinde idarenin tarife belirleme yetkisi ele alınmıştır. Kamu hizmetlerine hâkim ilkelerin yeniden değerlendirilmesi, hizmetten yararlananların birer müşteri olmadığını ve kamu hizmetinin kamu hukuku rejimine tabi yönlerinin belirginleştirilmesini sağlamaktadır. Kamu hizmetinin düzenli, sürekli, eşit ve ulaşılabilir sunulması idarenin görevi ve sosyal bir devlette hizmetten yararlananlar için bir haktır. Kamu hizmetlerinin erişilebilirliği ilkesi, yalnızca fiziksel varlık ve ulaşılabilirlik sorunu ile ilgili değildir. Bu ilke aynı zamanda eşitlik ve süreklilik ilkesiyle birlikte ele alındığında hizmetten yararlananların makul bir bedel karşılığında hizmetten yararlanabilmesi anlamına gelmektedir. Bu erişilebilirliği sağlamak üzere tarife belirlemede takdir yetkisi sahibi olan idarenin, takdir yetkisini orantılılık ilkesi bağlamında kullanması gereklidir. Tarife belirleme konusunda kamu gücünü kullanan idarenin kamu yararı amacı dışında özel bir amaç taşıyamayacağı hatırlandığında, idarenin gözeteceği dengenin, kamu hizmetin asıl sahibi olması nedeniyle sahip olduğu kamu gücü ayrıcalıklarından da kaynaklandığı gözetilmelidir. Bu üstün konum nedeniyle idare, hizmetten yararlananların tarifeler yoluyla kısıtladığı haklarını, kamu hizmetinin temel ilkelerine uygun hizmet sunarak sosyal adalet çerçevesinde dengeleyebilir. İdarenin hizmeti erişilebilir olmaktan çıkaran tarife kararları orantılılık ilkesine ve dolayısıyla hukuka aykırılık teşkil edecektir. Diğer yandan elverişli konut hakkı, sağlık hakkı bağlamıyla enerjiye erişim hakkının korunan bir değer olması gerektiği ve insan onuruna yaraşır bir yaşam hakkının tesisinde sosyal devlet ilkesinin bireylerin desteklenmesi konusunda devlete pozitif edim yükümlülüğü yarattığı kabul edilmelidir.

Anahtar Kelimeler: