Özet:

Bu çalışmada; buğday-ayçiçeği münavebesinde geçit iklim kuşağında yer alan Tokat ili Kazova yöresinin iklim özelliklerine uygun toprak işleme yöntemlerinin ekonomik açıdan karşılaştırılması yapılmıştır. Çalışma 2011-2014 yılları arasında tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekrarlı olarak Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü arazisinde yürütülmüştür. Bu çalışmada toprak işleme yöntemi olarak; T1: Pulluk + diskli tırmık + kombikürüm + ekim makinesi, T2: Çizel + diskli tırmık + ekim makinesi, T3: Rototiller + ekim makinesi ve T4: Doğrudan ekim yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan ekonomik analiz sonucunda ayçiçeğinde geleneksel toprak işleme yöntemi, buğdayda ise doğrudan ekim yöntemi en kârlı yöntem olarak çıkmıştır. Buğdayda brüt kâr T4 konusunda 957.78 TL ha-1 ile en yüksek T1 konusunda ise 743.31 TL ha-1 ile en düşük olarak bulunmuştur. Ayçiçeğinde en yüksek brüt kar T1 konusunda 1 411.16 TL ha-1, en düşük ise T4 (doğrudan ekim) konusunda 1 013.46 TL ha-1 olarak elde edilmiştir. Doğrudan ekim yöntemi ayçiçeğinde kâr yönünden en son sıradadır. Doğrudan ekim yönteminde yabancı ot sorunundan dolayı herbisit kullanımının fazla olması girdi maliyetinin artmasına ve verimin düşmesine neden olmuştur. Doğrudan ekim konusunda yabancı ot sorunu çözüldüğünde yöntem daha kârlı olacaktır. Bu çalışmanın sonucunda, tarla trafiği azaldığı zaman, işgücü ve enerjiden tasarruf sağlandığı göz önünde bulundurulursa uygun yöntem olarak buğdayda doğrudan ekim ve ayçiçeğinde azaltılmış toprak işleme sistemlerinin kullanılabileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: